Vijf raadsfracties bezorgd over VOC-replica De Halve Maen

HOORN - Vijf raadsfracties in Hoorn maken zich zorgen over de mogelijke verwerving van VOC-replica De Halve Maen. B&W lopen in hun ogen te hard van stapel om dit schip naar onze stad te halen en vrezen een financiële strop, ”een schip van bijleg”.

Er zou zelfs al een intentieverklaring zijn ondertekend om het schip vanuit de USA naar Hoorn te verschepen en daarom stellen de vijf fracties opnieuw vragen aan B&W. Wethouder Tap en de directeur van het Westfries Museum zijn recent samen naar Amerika geweest om De Halve Maen te bekijken. De partijen willen meer weten over de initiatiefnemers voor de opgerichte stichting en de kosten van deze reis.

Lees hier de brief van de vijf fracties:


College van B&W Hoorn

Onderwerp: verwerven van VOC replica De Halve Maen

Betreft: schriftelijke vragen volgens art. 43 van het Reglement van Orde

Hoorn, 17 oktober 2014

Geacht College,

Dinsdag 9 september jl. heeft Fractie Tonnaer uw college acht vragen gesteld over de mogelijke verwerving van de VOC-replica De Halve Maen. In dezelfde brief wordt een vergelijking gemaakt met de aanschaf van ss Rotterdam door de Woningcorporatie De Bron uit Rotterdam. U krijgt het advies het schip De Halve Maen niet te accepteren. Het schip wordt een schip van bijleg.

Met uw schrijven van 24 september jl. heeft u de vragen beantwoord. Uit de inleiding tot de beantwoording blijkt dat u veel tekst heeft verkregen van Google en Wikipedia. Het is heel aardig van u nog een tweetal Verkade-plaatjes van het schip De Halve Maen te plaatsen bij de Google-tekst in de brief.
Wel jammer dat u pas na een verzoek van ons de Letter of Intent aan de raadsleden heeft gestuurd.

Uw antwoord op de vragen heeft ons in ieder geval genoeg inspiratie gegeven om het dossier over De Halve Maen zelf te onderzoeken. Daaruit rijst het volgende beeld.

Op 2 en 3 juli jl. , meteen na de start van het zomerreces, heeft wethouder B. Tap de fractievoorzitters telefonisch geïnformeerd over de mogelijke verwerving van het VOC-schip De Halve Maen. In die gesprekken heeft de wethouder expliciet benadrukt dat het college zich slechts wilde oriënteren. Na die oriëntatiefase zou het college eerst raadplegen de raad, alvorens verdere actie te ondernemen. Inmiddels weten wij dat toen al de oriëntatiefase was gepasseerd. Door het ondertekenen van een Letter of Intent heeft u immers al laten weten in principe bereid te zijn het schip De Halve Maen zonder voorwaarden te aanvaarden. De enige voorwaarde is goedkeuring door de gemeenteraad.

In uw brief van 1 juli 2014 aan de Chairman of the New Netherlands Museum de heer A. Hendricks, suggereert u dat er voldoende enthousiasme, expertise en organisatorisch en financieel draagvlak in Hoorn is, om De Halve Maen te accepteren.

Op 22 augustus jl. is de Stichting d’ Halve Maen opgericht, opvallend genoeg gevestigd op hetzelfde adres als het Westfries Museum. Dat geldt ook voor het e-mailadres en het telefoonnummer. Volgens de doelstelling van de nieuwe Stichting d’ Halve Maen is door middel van het in standhouden en exploiteren van het VOC-jacht De Halve Maen onderdeel van de presentatie van het Westfries Museum. Secretaris van het stichtingsbestuur is de directeur van het Westfries Museum.

Alles wijst er op dat het college direct of indirect betrokken is of gestimuleerd heeft de oprichting van Stichting d’ Halve Maen. Zoals u weet is het Westfries Museum een gemeentelijk museum van de gemeente en hebben de directeur en de medewerkers van het museum een dienstverband met de gemeente Hoorn. Feitelijk heeft een medewerker van de gemeente Hoorn een stichting opgericht die kwartiermaker is voor de verwerving van De Halve Maen.

De nieuwe Stichting d’ Halve Maen gaat voortvarend te werk. Nog vóór de gemeenteraad heeft ingestemd met de verwerving van het schip, is de nieuwe stichting al begonnen met de aanvraag van subsidie bij fondsen, particulieren en organisaties. De Stichting rekent er op dat de Heeren XVII ieder jaar € 5000,-- per persoon/organisatie doneren en dat de gemeente Hoorn € 300.000,-- garantiesubsidie beschikbaar stelt. De Stichting heeft al voor € 15.000,-- kosten gemaakt. Om het schip vanuit Amerika naar Hoorn te vervoeren wordt uitgegaan van een kostenpost van € 475.000,-- . De exploitatielasten van De Halve Maen worden door de Stichting geschat op jaarlijks € 260.000,-- . Op financiële steun van de provincie Noord-Holland rekent de Stichting in ieder geval niet.

Financieel drijfzand. Anders kunnen wij dit overzicht niet omschrijven. Wij hopen derhalve dat de bestuursleden van d’ Halve Maen beseffen dat bij financieel wanbeleid sprake is van hoofdelijke aansprakelijkheid.

Volgens uw college kan De Halve Maen van toegevoegde waarde zijn voor het toerisme en als hefboom dienen voor de verdere ontwikkeling van het Oostereiland. De Stichting gaat er vanuit dat buiten de verhuur aan groepen en bedrijven ongeveer 40.000 bezoekers per jaar De Halve Maen komen bekijken.
Ook hieruit blijkt dat de Stichting geen gevoel voor realiteit heeft. De Halve Maen is museaal van nul en generlei waarde en is dus voor het toerisme van weinig betekenis.

Dat het VOC-schip een hefboom voor het Oostereiland is vinden wij een belediging voor de initiatiefnemers, restaurateurs, bedrijven en culturele organisaties van en voor het Oostereiland. Het college neemt zichzelf ook niet serieus. De gemeente Hoorn heeft voor in totaal 30 miljoen op het Oosteiland geïnvesteerd ! Is het succes van deze investering afhankelijk van het al dan niet verwerven van een replica van een VOC-schip ?

Stel, dat het aantal bezoekers van jaarlijks 40.000 voor De Halve Maen klopt, dan moeten wij ons zorgen maken over het woonklimaat van het Oostereiland en Havenkwartier. Een deel van de bezoekers komt per touringcar of met een cruiseschip. De wijken kunnen noch het aantal bussen en schepen noch het aantal bezoekers aan.

Voor de komst van De Halve Maen is het nodig de haven uit te baggeren ( € 8000,-- iedere 7 jaar) en een steiger ( € 150.000,--) aan het Oostereiland aan te leggen. Wie geeft die opdracht en wie ontvangt de rekening?

Uit diverse stukken die wij hebben bekeken blijkt dat ongeveer zes medewerkers (excl. de directeur van het Westfries Museum) van de gemeente betrokken zijn bij de verwerving van De Halve Maen. Over de grote inzet van medewerkers maken wij ons grote zorgen. In ieder geval blijft ander werk liggen dat ook dringend gedaan moet worden. Of werken de medewerkers in hun vrije tijd voor de verwerving van De Halve Maen ?

Onze fracties komen na onderzoek tot de volgende voorlopige conclusies:

-De exploitatie van De Halve Maen is zonder subsidie niet sluitend te krijgen;
-Het college van B&W is zich vanaf 1 juli jl. niet aan het oriënteren maar had op die datum al de schenking geaccepteerd;
-Het College is nu slechts bezig een koers uit te zetten waarop De Halve Maen het meest soepel door de gemeenteraad gelaveerd kan worden.


Onze fracties stellen u de volgende vragen:

1. Is het juist dat wethouder B.Tap de fractievoorzitters over de oriëntatie door het college pas geïnformeerd heeft, nadat het college besloten had De Halve Maen te accepteren?
2. Het College concludeert dat voor de verwerving en exploitatie van De Halve Maen een breed organisatorisch en financieel draagvlak bestaat. Waar baseert u dit op?
3. Is Stichting d’ Halve Maen opgericht op initiatief, verzoek of met instemming van het college van B&W?
4. Heeft de directeur van het Westfries Museum als medewerker van de gemeente Hoorn aan het college toestemming gevraagd en gekregen voor de oprichting of om bestuurslid te zijn van Stichting d’ Halve Maen?
5. De nieuwe Stichting is gevestigd en maakt gebruik van de faciliteiten van het Westfries Museum. Gaat het hier om één en dezelfde organisatie en vallen de exploitatielasten van het Museum en De Halve Maen voortaan samen?
6. Vinden er tussen het College en de Stichting gesprekken plaats over de overname en exploitatie van De Halve Maen?
7. Is het u bekend dat de Stichting startkosten heeft gemaakt en intussen bezig is subsidiegelden te verwerven terwijl de gemeenteraad nog geen instemming heeft gegeven met de verwerving van De Halve Maen? Voor rekening van wie of welke organisatie zijn de reeds gemaakte aanloop- of startkosten?
8. Heeren XVII: kent u deze club en wie zijn precies deze 17 weldoeners. Wil deze groep ook andere organisaties in Hoorn financieel steunen?
9. De Stichting verwacht van de gemeente Hoorn een garantiesubsidie van € 300.000,--. Zijn hierover gesprekken gevoerd, afspraken gemaakt of toezeggingen gedaan ?
10. Stichting d’ Halve Maen heeft contacten met Holland Events en Hotel van der Valk Hoorn. Dit veronderstelt dat deze twee bedrijven een bijzondere positie krijgen of De Halve Maen in exploitatie brengen. Welke aparte plaats gaan deze twee bedrijven krijgen. ?
11. Zijn de transportkosten voor het schip van € 475.000,-- en de jaarlijkse exploitatiekosten van € 260.000,-- reële kosten of beschikt het College ook nog over andere berekeningen?
12. Is het nodig voor de komst van De Halve Maen de haven uit te baggeren en een extra steiger op het Oostereiland aan te leggen?
13. Hoeveel bezoekers verwacht u jaarlijks voor De Halve Maen?
14. Hebben het Havenkwartier en Oostereiland genoeg ruimte voor meer schepen van de witte vloot en meer touringcars? Hebben de bewoners van het Havenkwartier en het Oostereiland in het bijzonder hierover een mening? Is dit aan de bewoners gevraagd?
15. Wethouder Tap en de directeur van het Westfries Museum zijn samen naar Amerika geweest om De Halve Maen te bekijken. Hoe groot waren de totale reis- en verblijfkosten van de twee reizigers? Wie betaalt de kosten van reis- en verblijf van de directeur ?
16. Past de verwerving en de exploitatie van De Halve Maen wel bij de financieel slechte situatie van de gemeente? Graag ontvangen wij een totaal overzicht van alle kosten die tot nu toe zijn gemaakt en de komende kosten waartoe het college zich al aan gebonden heeft. Inclusief de kosten van ambtelijke bijstand en kosten gemaakt door het Westfries Museum.


Vriendelijke groet, namens fracties

HSP, Joke van Diepen
HOP, Robert Vinkenborg
Hoorn Lokaal, Joke van der Meij
Hoorns Belang, Symen van der Meer
Fractie Tonnaer, Roger Tonnaer.

---

Reacties

---