Is een Hoppolder haalbaar?

7-6-2010 COLUMN van Jeroen M. A. Vogel

HOORN - Op dit moment wordt aan het Amsterdamse Leidseplein gebouwd aan het De la Martheater. Het is een particulier initiatief, in dit geval van Joop van den Ende. Zoals ook het vermaarde filmtheater Tuschinski een particulier initiatief was en zo verging het ook Koninklijk Theater Carré. Rotterdam wordt volgeplempt met particuliere initiatieven. Grote steden hebben dit nodig om op de kaart te komen en aldaar te blijven. Kleinere steden, daarentegen, gedijen eerder bij initiatieven die door de gemeente tot stand komen.

Een bioscoop is tot daar aan toe, maar zaken als theaters en jongerenpodia worden door de gemeente gebouwd en onderhouden. Het zijn culturele instellingen, die nodig zijn om tegemoet te komen aan een voorzieningenniveau die niet op eigen kracht zou kunnen bestaan. Hoorn is in dat opzicht niet anders. Het zwembad, de stadsschouwburg, jongerenpodium Manifesto en het behoud van een monumentaal gevangeniscomplex worden geregeld vanuit de gemeente. Met geld van de gemeente. Op initiatief van de gemeente. Het geeft de kleinschaligheid weer van Hoorn. Het is ook een klein stadje dat nou eenmaal voornamelijk bevolkt wordt door forensen. Die kleinschaligheid ís eigenlijk het karakter van de stad Hoorn: alles is befietsbaar, het voorzieningenniveau is toegespitst op het aantal inwoners. Meer is het niet; het is niet meer dan een leuk, gezellig en kleinschalig Hollands stadje. Hoorn wil wel meer zijn en meer te koop lopen met de prachtig historische binnenstad om toeristen te trekken, maar moet vooral niet vergeten dat de jeugdherberg die alleen in juli en augustus geopend was en niet meer dan 50 hoefde te vullen alweer jaren geleden is gesloten.

Al tijden is er het plan van Harry Hofland om het Hoornse Hop  in te polderen. De binnenstad zou daarmee in één klap verdubbelen in omvang en ruimte kunnen bieden aan zaken die nu node worden gemist. Hoorn kent nog steeds geen bioscoop, geen grootschalige dansgelegenheid en de centrale bibliotheek schreeuwt om een groter gebouw dan wat men nu aan de Wisselstraat in de binnenstad heeft. Het idee op zich om te gaan inpolderen is een prachtig voorbeeld van particulier initiatief. Burgers maken de stad. Nu wordt echter wel de terechte vraag gesteld: vanuit welke visie en om welke redenen zouden we tot de inpoldering over gaan? Om het idee zelf kan het inderdaad niet gaan.

De eerste vraag die hier dus moet worden gesteld is: het inpolderen is zo’n grootschalig project en creëert zoveel ruimte voor grootschalige voorzieningen, dat Hoorn het karakter van kleinschaligheid zou verliezen en dit terwijl het huidige voorzieningenniveau vrij aardig op peil is. Willen we gaan vergrootschaligen om toeristen te trekken, om werkgelegenheid in eigen stad te creëren, om ruimte te bieden aan voorzieningen als een bioscoop? Het idee voor een polder is eigenlijk het antwoord op een vraag die nog helemaal niet gesteld is. Vooral omdat recreatiegebied de Blauwe Berg zo ontzettend in beeld is voor het ontwikkelen van grootschalige uitgaansvoorzieningen.

Ah, daar is de grootschaligheid al. Zeker met hotel en gokhal erbij wordt de Blauwe Berg best een grote voorziening in vergelijking met wat de stad nu te bieden heeft. Is er nog meer ruimte nodig, nadat de Blauwe Berg is bebouwd en inwoners van Hoorn en omgeving in eigen stad dan allang naar de nieuwste films kunnen? Men zou de wildste ideeën kunnen loslaten op de invulling van het gebied. Het kan een villawijk worden, een kantorenpeninsula zoals Zuid-Manhattan, een toeristentrekker. Er kan een enorm winkelcentrum worden gebouwd, nóg een bioscoop. Het schept de mogelijkheid om appartementen neer te zetten, pittoreske straatjes en pleintjes met fonteinen aan te leggen. Dat men vlinders in de buik krijgt bij zoveel mogelijkheden is logisch, maar er moet heel kritisch gekeken worden naar de gevolgen. Het mag niet de Hoornse Noord-Zuidlijn worden.

Ten eerste is het een plan dat vraagt om een groot offer. Willen we het ruime water verkleinen, daarmee een natuurgebied en openheid om zeep helpen? Ten tweede is er het risico op een enorm economisch debacle. De heer Hofland geeft aan met verschillende bouwbedrijven te hebben gesproken die zeggen dat het voor 50 miljoen euro kan en dat de grond ook 50 miljoen euro kan opbrengen. Dus: “Het kost ons niets.” Oh nee? Er is een dieper onderzoek nodig om die vraag te beantwoorden dan een paar gesprekken. Ten derde hebben mensen die nu nog aan het water wonen (Visserseiland) vele tonnen neergelegd om zodanig te kunnen wonen. Na inpoldering zal hun huis drastisch in waarde dalen. Deze mensen zullen dan wel een schadevergoeding willen hebben.

Maar stel dat dit allemaal toch niet zo’n probleem oplevert en de antwoorden van zulke vragen ten faveure zijn van de landwinning, dan nog blijft de vraag: waarom zouden we? Wordt het de Hoornse visie om mensen zoveel mogelijk in eigen stad aan het werk te helpen, dan is het aardig om te berekenen hoeveel arbeidsplaatsen hier komen (afgezien van de aanleg) en dit mee te nemen in de besluitvorming. Willen we toeristen trekken, dan: welke voorzieningen gaan we bouwen op het nieuwe land en hoeveel toeristen trekken we daarmee? Wat wordt de economische waarde uiteindelijk: worden het voorzieningen die op eigen kracht kunnen varen of zal op den duur subsidie nodig zijn om zaken in stand te houden die anders omver zouden vallen wegens tegenvallende bezoekcijfers? Willemsoord te Den Helder kan erover meepraten.

Er is een visie. De Hoornse Stadsvisie is tot stand gekomen na gesprekken met burgers. De Westerdijk zou verworden tot een boulevard tussen schouwburg en haven, er zouden voorzieningen komen, meer hotelkamers. Het is allemaal nog niet uitgevoerd. Ja, laten we één ding wel opnoemen: de weekendafsluiting van de Roode Steen. Maar daarvan haperen al drie weken de afsluitpaaltjes en rijden auto’s nog steeds rond. Als dit Hoorn is en als dit zo blijft, dan is er niet veel voor nodig om te kunnen beamen dat dit plan voor altijd op de tekentafel zal blijven liggen.

Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Jeroen Vogel

Lees ook op de COLUMNS-pagina: ”Gratis aangeboden: 60 hectare Hoorn. Gevraagd: dynamische politicus.”

Blog Jeroen Vogel leest u hier:

Reacties
Reactie: (peter)
22-6-2010, 01:23
@kees/@richard/@diverse andere kritische schrijvers

Naast de voorspelbare budgetoverschrijding van zo’n project op zich, voorzie ik nog een te verwachten obstakel:
- de zeker te verwachten schadeclaim, in te dienen door de op te richten Stichting Hopschadeclaim met hulp van een ervaren letselschadespecialist. De indieners van deze claim zijn alle gedupeerde omwonenden van het Hop (Grote Waal, Westerdijk, Visserseiland) die hun woonomgeving voorgoed verpest zullen zien worden (uitzichtbederf, verkeersoverlast) en dat niet lijdzaam zullen ondergaan. De berekening van de schade zal zijn gebaseerd op de te verwachten directe materiële schade per woning of bedrijfspand (waardedaling) plus de immateriële schade (afbreuk woongenot). Ik laat aan de rekenmeesters onder ons over om een eerste inschatting te maken. Tel de uitkomst van de te verwachten claim maar op bij ’slechts 50 miljoen’ plus de sowieso te verwachten budgetoverschrijding.
En dan heb ik nog niet eens over de nog grotere maar niet te besommen schade voor toekomstige generaties inwoners/bezoekers waarvoor hopelijk een ideële actiegroep ook nog in het geweer zal komen.
Ja, ik ben zelf één van die omwonenden en niet van plan lijdzaam toe te zien, mocht deze vandalistische hersenschim ooit richting realisatie gaan.

Reactie: (Nomen Nescio)
22-6-2010, 00:56
Bedankt voor je corectie @Bartje.
’t Blijft, ook vergroot, moeilijk te zien, maar dat zal wel aan mij liggen.

Reactie: (Bartje)
22-6-2010, 00:25
@ Nomens

Volgens mij bedoel je het Visserseiland...

De opknapwerkzaamheden gebeuren inderdaad aan het Oostereiland - alleen ligt hier de Grashaven nog tussen -

@ anderen..

Of de ’Hoppolder’ een toegevoegde waarde heeft? Zelf denk ik van niet!
Immers huizen en bedrijfsruimten zijn, zeker nu met de crisis, niet op te vullen.

Laat staan wat de bewoners van het huidige Visserseiland in hun riante penthousen ervan zullen vinden om straks uit te kijken over een nieuwe wijk.
In zoveel gemeenten heeft namelijk het echte geld wat in de bekende pap te brokkelen...

Reactie: (kees boots)
21-6-2010, 22:37
Of het nu een goed of slecht plan is maar mijn haren rijzen bij de "prijsopgaaf" van 50 miljoen ik weet niet wie Hofland is maar algemeen bekend is als een wethouder er iets wil doordrukken ze een kostprijs vermelden die als het door de raad goedgekeurd is en de aannemer klaar is meestal op het dubbele uitkomt.

Reactie: (Qwartje)
21-6-2010, 21:40

@Richard de Rooij

Klaarblijkelijk heb je de do’s and dont’s die hier sedert 01-02-2010 met betrekking tot dit plan werden aangedragen niet gelezen, @Richard. Doe dat eerst eens. En kleur dan je mening wat genuanceerder in. S’il vous plaît.


Reactie: (Richard de Rooij)
21-6-2010, 20:40
Ik vind dit een ontzettend slecht plan. Geen van de voorstanders is waarschijnlijk een watersporter en een echt liefhebber van Hoorn. Als je de oude kern van Hoorn en de daarbij horende vergezichten echt om zeep wil helpen moet je dit plan steunen. Als dit doorgaat wordt uiteindelijk de Grote Waal vergroot en komt op steenworp afstand van ons historische stadje te liggen. Ook denk ik dat de ondernemers in Hoorn Centrum niet op een tweedeling van de winkelkern zitten te wachten. Van het onzalige idee een tweede Grote Beer in plaats van een leeg vergezicht krijg ik spontaan het zuur. Ik de vuilbak met dit plan. Direct.
Richard de Rooij

Reactie: (Wally Ooms)
9-6-2010, 21:19
@Jeroen Vogel

Jeroen, ik heb nog even een blik geworpen op jouw blog, waar bovenvermelde puike column op staat, waarbij me de reactie opviel die ik daar las. Daarin werd gesproken over een Hogeschool in Hoorn. Gewoonweg fantastisch, deze suggestie. Het zal ook hier weer de nodige onderzoeken vergen naar de noodzaak en de wenselijkheid ervan, maar een Hogeschool, die zijn eigen dynamiek kent, biedt uitgebreide mogelijkheden voor studenten uit de eigen regio, voorkomt uitstroming, biedt werkgelegenheid en samenwerkingsmogelijkheden met regionale bedrijven, verhoogt de attractiviteit en betekent een enorme verrijking voor een stad als Hoorn.
En natuurlijk weet ik een geschikte lokatie voor de Hogeschool Hoorn: daar waar naast recreatieve-, ontspannings- en huisvestingsmogelijkheden, het kenniscentrum van Hoorn zal verrijzen, te weten op een prominente plaats in Hopland.

Reactie: (Nomen Nescio)
9-6-2010, 01:07
Nou lijkt het erop (zo duidelijk is de foto, ook in vergroting) nou ook weer niet, dat het Oostereiland aan één zijde water gaat verliezen. Nu ’’men’’ dat eiland aan het opknappen is en er plannetjes zijn voor werven en aanlegkaden voor shepen, ga ik me afvragen of er wel goed nagedacht is/wordt over de historische Hoornse binnenstad

Reactie: (Wally Ooms)
8-6-2010, 12:38
Van die mensen he, die van het soort Harmen. Dat gooit zomaar even wat kreten in de lucht, neemt weer plaats in de leunstoel en wacht af.
Als eerste slaakt Harmen de kreet: ‘Laat de stad maar verder zinken.’ Leg uit Harmen, hoe diep zijn we al gezonken?
Tweede kreet: ‘De gemeente moet zijn prioriteiten beter gaan ztellen’ Het woord ztellen kende ik nog niet, maar vermoedelijk wordt hier tellen of stellen bedoeld. Maar goed, in de genuanceerde beschouwing van Harmen doet de gemeente kennelijk iets niet goed met betrekking tot prioriteiten. Leg uit Harmen.
Volgende kreet: ‘Het volgooien van het Hop is geen oplossing voor het ruimtegebrek’. Dacht het wel Harmen. Of het gewenst is wachten we af, maar het is wel degelijk een oplossing. In mijn ogen zelfs een uitstekende.
En die fusieplannen waar je het over hebt: weg ermee. Hoorn blijft Hoorn, Enkhuizen blijft Enkhuizen en de Streek is al een samenvoegsel van verschillende dorpen en die zullen ongetwijfeld geen aansluiting wensen bij Hoorn.
Burgemeester Van Veldhuizen mag zich gelukkig prijzen met de mogelijkheden die Hopland te bieden heeft. Hopelijk gaat ie er zo snel mogelijk mee aan de slag.

Reactie: (jur)
8-6-2010, 12:25
@matthijs, ik verzin zelf geen argumenten, ik voorzie dit scenario, net zoals voorstanders door een roze bril naar de gouden toekomst van de hoppolder kijken.

Voor de rest ben ik niet overal tegen hoor, slechts tegen megolomane plannen.

Verder zat ik nog even verder te denken over de ontsluiting via de Westerdijk. Hoe gaat de rest van Hoorn (ten oosten van het centrum) dit nieuwe stukje centrum bezoeken? Wederom een vraagje (dus geen aanval)

Jur

Reactie: (Harmen)
8-6-2010, 12:14
Laat de stad maar verder zinken....
De gemeente moet zijn prioriteiten beter gaan ztellen. Het volgooien van het hop met zand en er dan op bouwen is geen oplossing tot het ruimtegebrek binnen de gemeente. Gemeente...kijk eens serieuzer naar de fusieplannen en kijk waar je dan kan bouwen op een plek waar AL LAND is. Daarnaast kan het gemeentelijke werkschap nu al niet de hoeveelheden werk aan (lang leve de Wet Dwangsom.. ook betaald uit onze broekzak) eerst orde op zaken, dan groeien.

Reactie: (Matthijs)
8-6-2010, 11:32
Dat vind ik knap @Jur. Je bent niet alleen overal tegen. Je verzint zelf de argumenten van je opponenten in de discussie, om er zo op voorhand tegen te kunnen zijn. Wel een efficiente manier van meningvorming.

Reactie: (Jur)
8-6-2010, 11:19
En dus om de hoge kosten er uit te krijgen gooien we een mega winkelcentrum er neer met winkelketens zodat de "oude" binnenstad leegbloed? En aangezien iedereen het liefst met zn auto in de winkel wil komen gooien we een 4-baans snelweg over de dijk dwars door Scharwoude?!Ik snap werkelijk waar echt helemaal niks van dit plan...

Ga eerst eens de bestaande wijken aanpakken! Sinds 30/40 jaar zijn we een groeigemeente, daar is al het beleid op afgestemd, ga nu eerst van een groei- naar een beheersgemeente, voordat we weer een nieuwe wijk uit de grond stampen.

Maar ja, ik ben van GroenLinks he, en die zijn overal tegen...

Jur

Reactie: (Truus)
7-6-2010, 19:39
Komkommertijd?

Dit nieuws is half jaar oud!

Reactie: (Cees Franke)
7-6-2010, 15:57
Een interessante column @Jeroen. Ik verwijs naar de bijeenkomst die@Robbie graag wil organiseren en waar ik de uitnodiging van tegemoet zie.

Reactie: (Qwartje)
7-6-2010, 14:32
Gelezen de column van @Jeroen hier alvast even de reminder van het prille begin – laten we zeggen: de conceptie – van het plan op dit forum. Ontsproten aan het denkraam van Homo Hoppiëns @Forumvolger.

·Jeroen 2-2-2010 0:29:27

"Dit plan is fantastisch. Hoewel de realisatie van bepaalde uitgaansgelegenheden langer op zich zal laten wachten omdat er voor een polderproject een jarenlang traject moet worden opgestart waarin allerlei procedures moeten worden gevolgd, is het zeker de moeite van het overwegen waard. Een bioscoop zal sowieso op de Vale Hen kunnen, maar discotheken zullen meer in dit poldertje ingebed kunnen worden.
Wat er staat: laag houden om de skyline niet te blokkeren, maar dan wel heel dense bebouwen om er zoveel mogelijk uit te slepen.

Aan de andere kant: als Hoorn opnieuw kon worden ingedeeld, dan zou er zóveel ruimte gewonnen kunnen worden dat we niet eens zo’n polder nodig zouden hebben. Maar helaas, dat kan niet.

GroenLinks: jullie zijn hier zeker tegen?"

·Qwartje 2-2-2010 2:29:27

Het begon als volgt.

Forumvolger 23-1-2010 15:30:33

"Als we nou een dijk maken van de Galgenbocht naar het Visserseiland dan krijgen we de Hoornse Hop polder. Op die plek kunnen we alles realiseren wat we maar willen. Hoeven we het ook nooit meer te hebben over een onduidelijk niet benoemd strandje bij de Grote Waal, de Westerdijk wordt heringericht, de ontsluiting van de binnenstad kan worden gereguleerd, het havenkwartier wordt normaal bereikbaar na aanvullende maatregelen en tegen de tijd dat dit alles op papier staat hebben we inmiddels een burgemeester zonder grootheidswaanzin en mèt gevoel voor Hoorn, waarmee we tot 2 uur ’s nachts in de niet-rookvrije kroeg een borrel kunnen drinken. Het kan zo simpel zijn allemaal.
Et cetera…"

Qwartje 23-1-2010 19:31:48

@Fovo @Mamu

Haal een kiepwagen flauwe kul door de zeef, en je houdt altijd wel ‘n paar klompjes goud over. @Fovo’s ongetwijfeld mailig bedoelde aanbeveling tot het inpolderen van het Hop lijkt in feite zo gek nog niet. Met behoud van drie tot vier binnenmeertjes krijg je een Dubai-achtige vlakte waarop heel veel kan worden gerealiseerd. Robin en Hoying van Madame Chueng zullen er als de sodemieter een Japans geisha-café openen, genaamd Hop Saké. @Mamu (= Martin Mutter) laat dat nooit over zijn kant gaan, en plempt er terstond een broertje neer van zijn Amsterdamse bierbrouwerij ‘De Bekeerde Suster’. Naam: ‘De Stoute Broeder’. Maar dat zijn elementen van een inventieve finishing touch.

Allereerst kan het hele megalomane Blauwe Berg-plan van de kaart worden gegumd. Alles wat de deplorabele chaoten op die qudtplek in gedachten hebben kan in de polder ‘Op Hop van Zegen’ worden neergezet. Laagbouw, zodat de Sterflats hun skyline-status behouden.
Et cetera…

In de samenspraak die volgde kreeg het idee steeds meer handen en voeten. En ziehier: nu is het uitgegroeid tot een serieus te nemen voorstel. Welke politieke fractie neemt het voortouw? VOCH, wakker? Tonnaer, zout er over of zand?"

(Vervolg hieronder)

Reactie: (Qwartje)
7-6-2010, 14:30
(Vervolg)

· Jeroen 2-2-2010 0:29:27

"Dit plan is fantastisch. Hoewel de realisatie van bepaalde uitgaansgelegenheden langer op zich zal laten wachten omdat er voor een polderproject een jarenlang traject moet worden opgestart waarin allerlei procedures moeten worden gevolgd, is het zeker de moeite van het overwegen waard. Een bioscoop zal sowieso op de Vale Hen kunnen, maar discotheken zullen meer in dit poldertje ingebed kunnen worden.
Wat er staat: laag houden om de skyline niet te blokkeren, maar dan wel heel dense bebouwen om er zoveel mogelijk uit te slepen.

Aan de andere kant: als Hoorn opnieuw kon worden ingedeeld, dan zou er zóveel ruimte gewonnen kunnen worden dat we niet eens zo’n polder nodig zouden hebben. Maar helaas, dat kan niet.

GroenLinks: jullie zijn hier zeker tegen?"

Aldus de eerste Hop-rimpelingen nadat het Fovo-steentje er in was gegooid. Puik initiatief van Hoorngids.nl om het plan weer te actualiseren. Met dank aan, onder anderen, Jeroen M. A. Vogel.

De zèèr beschaafde poldervisie van de zèèr bekwame perkament-politicus Cees Franke (ik blijf @Qwartje; gij blijft Cees) werden hier bereids door @Robbie. en @Frits weerlegd.

Next please.






Reactie: (Forumvolger)
7-6-2010, 14:01
@Jeroen Vogel

Jeroen, prima bijdrage weer, er zijn inderdaad nogal wat vragen, die een antwoord behoeven. Tot nu toe had ik de stille hoop, dat een plaatselijke politicus, staand op de Westerdijk ter hoogte van de voormalige Parkschouwburg, het geheel zou overzien en zou zeggen: “Dit is waarlijk een uitgelezen mogelijkheid om Hoorn te optimaliseren.” Die politicus laat nog op zich wachten. Er zullen dus anderszins initiatieven moeten komen om in ieder geval te komen tot een studie. Maar een dergelijke studie vergt tijd en geld. Een particulier hoest niet zo maar enkele duizenden euro’s op om de noodzaak en haalbaarheid te laten onderzoeken.
Die noodzaak is er wat mij betreft wel degelijk, daarin ondersteund door de heer van Veldhuizen, die keihard op zoek is naar uitbreidingsmogelijkheden voor de gemeente Hoorn. Hij hoeft niet langer te zoeken: het ligt al op de stoep. De haalbaarheid kan niet worden gebaseerd op mijn bescheiden onderzoek. Daar moet een rapport over komen, vervaardigd door een gespecialiseerd bedrijf.
Maar ikzelf ga dat niet betalen. Dat zou de gemeente, misschien geïnitieerd door onze burgervader zelve, moeten doen. Als dat op korte termijn gebeurt, dan weten we allemaal waar we aan toe zijn. Als Onno van Veldhuizen twittert zal ik hem een berichtje sturen. Wie het weet mag het zeggen.
Wat mij betreft komt het Hopland er. Als voormalig Westerdijkbewoner weet ik, dat we er geweldig op vooruit gaan, indien de stad Hoorn allure krijgt aan het water.

Reactie: (robbie.)
7-6-2010, 13:39
Zoals sommige insiders weten, bemoei ik me in het weekend sterk met de lokale sport. Een hobby die mij en veel andere collega’s elke keer veel plezier verschaft( we hebben trouwens nog medewerkers met een sporthart nodig), maar dit even off topic.Twee jaar geleden hebben een collega en ik een brief naar de Wethouder van Sport, mevrouw van Weel ,gestuurd met voorstellen ter realisatie van een multi-functioneel sportcomplex. Hoorn heeft wel sporthallen met de ambitie en uitstraling van een gymlokaal. Maar geen op Amerikaanse leest gestoeid sportcomplex met bijvoorbeeld een demontabele wielerbaan, een indoor athletiekbaan,een binnenhal voor alle sporten, omgeven met een restaurant, een bioscoop waar alleen sportfilms worden gedraaid, massageruimtes, fysiopraktijken, warming up ruimtes en een sporthotel.Elke week nationale-en internationale evenementen uit binnen-en buitenland, toeschouwers uit heel Europa. Gefinancierd door het uitgeven van obligaties,NSF/NOC bijdragen en andere particuliere initiatieven.Op die brief hebben we NOOIT antwoord gekregen, nog geen eens een bedankje voor het particuliere initiatief.Ik vraag me af of het puntje particulier initiatief wel wordt gewaardeerd door raadsleden en het verzamelde ambtenarenvolk. Zo vrees ik, gaat het ook met het inspirerende Hopplan. Het stemt mij droevig, maar misschien zie ik het te somber. Wat zou het fantastisch zijn als dit multi-functionele sportcentrum midden in het Hoornse Hop zou liggen, gearchitect door Rem Koolhaas.

Reactie: (Nomen Nescio)
7-6-2010, 13:05
Dat theater @Jeroen(neem dat maar van een geboren en getogen Amsterdammer aan), bestaat al heel lang. Eerst was het een school,
in de tweede wereldoorlog een dependance van het Arbeidsbureau (tegenwoordig heet dat UWV Werkbedrijf).
Op die dependance is zelfs nog een aanslag gepleegd!
Na WO2 werd het een theater, niet aan het Leidseplein, maar ’’om de hoek’’ in de Marnixstraat t/o de artisteningang van de Stadsschouwburg.