Hoorn draaft door

24-1-2012 Hoe we geld over de balk gooiden

COLUMN

HOORN - Als je het bericht leest dat de afdeling Voorlichting in opdracht van B&W schrijft, valt het wel mee: ”Hoorn moet ID-banen stoppen”. Media brengen zo’n bericht als ”Bijna 50 banen op de tocht” of ”Hoorn stopt met gesubsidieerde banen bij instellingen”. Het is maar hoe je het ziet, of liever, wilt zien. En zo is het met veel zaken.

Als het Rijk geen geld meer aan de gemeente Hoorn geeft voor gesubsidieerde arbeidsplaatsen bij instellingen, zegt dit College van B&W: ”We zijn genoodzaakt hiermee te stoppen en de instellingen zoeken het maar uit...” Maar als het Rijk en/of de Provincie toezeggingen voor financiële steun aan drie tunnels intrekken, zegt Hoorn niet: ”Het wordt nu te duur, we kappen er mee...” Of ”We stellen dit voorlopig uit...” Nee, dan is het een investering die ook in economisch moeilijke tijden hoe dan ook door moet gaan. En wordt een tunnel-quantum-korting-deal uit de hoge hoed getoverd.

Wethouder: ”Ik weet dat het niet leuk is...”
Onze wijze wethouder Ruppert maakt het nog bonter: Wetende dat er bij alle Hoornse instellingen drastisch wordt bezuinigd, roept hij doodleuk over de ID-ers die aan de kant worden gezet: ”Ja jammer, ik weet dat het niet leuk is maar misschien kan jullie instelling je wel in dienst nemen.” Natuurlijk, als ze er de afgelopen jaren geen geld voor hadden, hebben ze dat na de ingrijpende bezuinigingsronde van de gemeente Hoorn wel... Aart, misschien moet je toch weer terug naar school en leren rekenen.

Over de balk
Als die gesubsidieerde banen nu echt overbodig en zonde van het geld waren, hoorde u mij niet. Ik heb echter vanuit verschillende functies tientallen jaren ervaring met mensen die, of met behoud van een uitkering, of tegen een klein salaris, hebben gewerkt bij instellingen. Noem een regeling en ik ken hem nog. JWG, Banenpool, ID-baan, etc. Voor sommige mensen waren dit prima oplossingen, ze kwamen niet aan een ’gewone’ baan maar werkten wel voor hun geld, deden ervaring en kennis op en bleven een onderdeel van onze samenleving. En stroomden regelmatig door naar een opleiding of baan.

”Gaat alles naar wens...?”
Soms bleven ze ook hangen bij een instelling omdat er voor betrokkene, de instelling, het begeleidend bureau en de gemeente geen motivatie of reden of prikkel was om iets aan die situatie te veranderen. Helaas was de Banenpool daardoor geen echte ’pool’ en een In- en Doorstroombaan (ID) werd geen ’doorstroombaan’. Maar zelfs dan waren deze gesubsidieerde banen bij instellingen nuttig voor onze samenleving. Maar als een begeleidend bureau, dat per klant een vergoeding krijgt, er niet beter van wordt als men uitstroomt, houdt men de clientèle liever vast. Overigens stelde die begeleiding niet veel voor: een halfjaarlijks gesprekje met een koffie en een koekje... ”Gaat alles naar wens...?” Of je stuurt een 60-plusser op een cursus Solliciteren. Ook heel zinnig...
Als doorstroming geen effect op de gemeentelijke kas had en het Rijk toch alles betaalde, hadden gemeenten ook geen voordeel bij strenger beleid. En de instellingen stuurden hun goede en gemotiveerde inleners liever ook niet weg, zeker toen er geen vervanging meer kwam omdat de regelingen allemaal werden afgebouwd. Je was als instelling wel gek om je eigen ID-er in dienst te nemen!

Big Bizniz
Nu het Rijk zo’n beetje alles heeft gedelegeerd aan gemeentebesturen veranderen zaken zomaar snel. De instellingen/stichtingen die ooit ’werkzoekenden’ begeleidden, zijn omgetoverd tot commerciële bedrijven. Nog steeds hebben zij er baat bij als ze veel klanten houden. Er zijn meer kapers op kust gekomen: Allerlei commerciële bedrijven begeleiden werklozen die een eigen bedrijfje willen beginnen. Big Bizniz. In dit land helpen we de starters niet, nee we helpen de start-up-bedrijfjes.

Wakker stadhuis
Terug naar het stadhuis waar ze wakker zijn geworden nu er niet meer automatisch een Rijkspot met geld klaar staat voor allerlei zaken. Alles bleek zomaar sneller, slimmer, economischer, zuiniger en efficiënter te kunnen als de wethouder Financiën het in zijn gemeentelijke begroting voelde. En als het Rijksgeld dus niet meer binnenstroomt, flikker je al die regelingen eruit! Eerst bezuinig je op subsidies van alle instellingen en daarna haal je de ID-banen, waar men inmiddels op rekende, gewoon weg. ”Ja, we weten dat het niet leuk is...” laat je nog even als quote opnemen in het persbericht van je voorlichters en dat is dat.
Een volksopstand zal er niet uitbreken. We hebben met z’n allen onze buik vol van vermeende linkse hobby’s en voor het gemak valt daar inmiddels alles onder. Nuance is weg, de bijtelling van onze auto is belangrijker.

Had dit nu ook anders kunnen lopen? Ja, maar dan zouden we een reis in de tijd moeten maken en fouten uit ons Hoornse (maar ook Hollandse) verleden alsnog moeten corrigeren. Als we iets willen bereiken, moet iets lonen. En dat geldt voor de gemeente, instellingen en bedrijven. Er moeten prikkels zijn om iets te bereiken. Simpel maar waar. En talloze regelingen in ons land stimuleerden niet tot het bijvoorbeeld in dienst nemen van mensen met een gesubsidieerde baan. En ook overheden kijken alleen maar naar de centjes. Als Pietje het betaalt is het niet erg, oh moeten we het nu zelf betalen?

Een medewerkster van mijn museum, die al ruim 13 jaar heel hard werkt via een regeling (ze heeft ze onder alle namen meegemaakt), is er heel helder in: Alle ’begeleiding’ die zij heeft gekregen heeft alleen maar veel overheidsgeld gekost. Ze heeft de gemeente een tijd geleden zelfs voorgesteld om er een normale baan van te maken omdat dat waarschijnlijk nog goedkoper is... Ze gaat bijna met pensioen maar zou nu nog een ’echte’ betaalde baan moeten zoeken... Ja, banen liggen voor 60-plussers voor het oprapen!

Garantie gemeente geldt niet
Deze dame, en ze is in Hoorn niet de enige, heeft zelfs een brief van de Gemeente Hoorn waarin staat dat ze tot haar pensioen in de ID-regeling kan blijven, alleen... de wethouder meldde haar doodleuk tijdens een informatiebijeenkomst voor op straat gezette ID-ers dat die brief, die toezegging, geen enkele waarde meer heeft. Zo werkt het dus bij de gemeente Hoorn: Je hebt iets zwart-op-wit, een concrete toezegging, een garantie.. en de wethouder zegt simpelweg ”daar hebben wij niets mee te maken”. Ik denk dat ik mijn huurovereenkomst met de gemeente Hoorn ook maar eens zo ga benaderen. ”Nee, mijn alter ego tekende dat contract, heb ik niets mee te maken...”

Benieuwd of alle raadsleden liggen te dutten of dat er nog wakkere en kritische raadsl(i)eden zijn in het Hoornse. Anders wordt het toch echt de rechter.

Hans Stuijfbergen

Reacties
Reactie: (Robert Vinkenborg)
23-2-2012, 20:53
@Frans D66-fractievoorzitter en oud-wethouder Arthur Helling geeft hieronder een zeer relevant en belangwekkend antwoord. Ik kom hier binnenkort op terug.

Reactie: (Frans)
23-2-2012, 16:16
Zou de gemeente Hoorn al weten hoe ze nu netjes met deze werknemers omgaan? Is de politiek hier al mee bezig? Of gelden schriftelijke toezeggingen aan ID-ers in Hoorn niet meer?

Reactie: (Willem)
25-1-2012, 08:41
Jammer dat niemand hier op reageert: "Een medewerkster van mijn museum, die al ruim 13 jaar heel hard werkt via een regeling (ze heeft ze onder alle namen meegemaakt), is er heel helder in: Alle ’begeleiding’ die zij heeft gekregen heeft alleen maar veel overheidsgeld gekost." Ik schreef dat ook al bij andere artikelen: reintegratie etc. is big business en bakken met geld gaan naar (semi-)commerciële instellingen die er weinig of niets voor doen. En er bovendien ook geen echt belang bij hebben dat mensen aan een normale baan komen. Stel dat soort instanties een duidelijk prestatie-eis: minimaal x% (vul x zelf maar in) moet doorstromen naar een reguliere baan, want anders krijgt men geen nieuwe opdrachten of wordt een groot deel van de bijdrage ingehouden.

Reactie: (Sebas)
24-1-2012, 23:09
Mijn vrees werd heden avond tijdens de discussie over extra handhaving (fraudebestrijding) bij sociale zaken bevestigd. Inplaats van een eigen visie op een sociaal Hoorn te formuleren, maakt dit College van B&W de gemeente Hoorn een Uitvoeringskantoor van de Rijksoverheid. De discussie tijdens het congres van het kwlaiteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) ging er juist over dat kwaliteit van gemeentelijk beleid staat of valt bij creativiteit en originaliteit. Het thema van dit congres was dan ook "Cockpit of Bijkantoor?" En ook de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en uitvoeringsorganisatie Divosa (de overkoepelende organisatie van sociale diensten / diensten werk & inkomen) stellen dat gemeenten juist nu zelf regie en verantwoordelijkheid moeten pakken. Om de uitvoering te verbeteren en draagvlak onder de bevolking voor het beleid te waarborgen. En dan gaat het ook om het geld dat dit beleid kost, of het nu om het verstrekken van bijstand of het graven van een tunnel gaat. Het is maar afwachten of en hoe de gemeente Hoorn datgene wat men landelijk al "de decentralisatiestorm" noemt overleeft.

Reactie: (Arthur Helling - D66)
24-1-2012, 22:53
Er is een kleine groep van ID-ers die in het verleden de toezegging heeft gekregen, per brief, dat ze tot het eind in de ID-regeling konden blijven. Die toezegging zullen we moeten nakomen in het kader van behoorlijk bestuur. De meeste ID-ers hebben die toezegging niet. Voor hen zal het een ander verhaal worden. Veel gemeenten hebben al veel langer afscheid genomen van hun ID-ers. Hoorn heeft vanaf 2002 en vrij goed lopende uitvoering van Sociale Zaken, waardoor we geld overhielden van het Rijk die we o.a. voor de financiering van ID-banen konden inzetten. Door de forse Rijksbezuinigingen gaan de budgetten met volgens mij een factor 4 naar beneden. Daarmee is het onmogelijk geworden om deze banen te handhaven. Maar nogmaals, wie vanwege bijvoorbeeld de leeftijd, een toezegging heeft om tot de AOW-leeftijd in een ID-regeling te mogen, moet kunnen rekenen op het nakomen van die afspraken. Daar zullen wij het College zeker op aanspreken.

Reactie: (Hans Langbroek)
24-1-2012, 22:44
Goed artikel, en een duidelijke uittekening van de asocialiteit naar burgers toe die overheden vaak ten toon spreiden. Het is de gemiddelde burger te adviseren niet zomaar overheden te vertrouwen wat betreft hun consistentie in beleid en gedrag, dat vertrouwen is namelijk aantoonbaar bijna per definitie misplaatst.