Nieuwe visie op binnenstad Hoorn nodig

19-6-2012 COLUMN Ook Hoornse middenstad krijgt klappen

HOORN - Als de cijfers over detailhandelomzetten in april 2012 een voorbode voor de toekomst zijn, zullen ook in Hoorn nog veel winkels de deuren sluiten. Je hoeft geen trendwatcher of econoom te zijn om te zien dat winkelcentra en vooral binnensteden flinke klappen krijgen. Er is nu al sprake van bestedingsmalaise en een enorme verschuiving naar Internetverkopen. In april 2012 heeft de detailhandel 8,7 procent minder omgezet dan in dezelfde periode vorig jaar. Via Internet en postorderbedrijven steeg de omzet met bijna 6 %... Hoorn zal op deze landelijke cijfers zeker geen positieve uitzondering zijn.

Terwijl op het stadhuis in het kader van het project Poort van Hoorn vooral wordt ingezet op tunnels naar de binnenstad en meer kantoor- en winkeloppervlakte rond het station, zou men het juist over een heel andere boeg moeten gooien. Anders heeft Hoorn bij zijn Centraal Station straks een slap aftreksel van HoogCatherijne (mislukt project bij CS in Urecht) met heel veel leegstand en moeten we over tientallen jaren het nodige vervallen beton alsnog slopen.

Winkels sluiten deuren
De Hoornse coalitie heeft de plannen van de Poort van Hoorn recent wel een beetje aangepast (geplande ruimte vooor winkels van 12.000 m² naar 3.000 tot 5.000 m2 !), maar anticipeert onvoldoende op de enorme maatschappelijke en economische ontwikkelingen die onze binnenstad nu, en de komende jaren, drastisch zullen veranderen. Dachten we enkele jaren geleden nog dat we alleen boeken (enorm pak papier dat nu in uw E-reader zit) en CD’s (dat zijn die ronde glinsterende schijfjes die binnenkort ook verdwenen zijn...) via Internet besteld werden... Anno 2012 worden nieuwe bankstellen, planten, fietsen, dranken, lampen, tenten, computers, kachels, kamerschermen (deze week nog...) en auto’s net zo makkelijk online besteld, bij Bol.com, de webwinkel op zolder met een oneerlijk piepkleine marge of via DHGates of DinoDirect rechtstreeks in China...

Recent vertelde een vertegenwoordiger, die dagelijks winkeliers bezoekt, mij dat hij nu elke week van 1 a 2 bedrijfsleiders of winkeleigenaren te horen krijgt dat ze de deuren moeten sluiten... En op het Hoornse stadhuis hebben ze het over het vergroten van het ’Hoornse winkelrondje’... 

Parkeergeld voor tunnel
We hebben in Hoorn geen ambitieuze plannen nodig voor meer kantoor- en schoolgebouwen en voor duizenden extra m2’s winkelvloer. En ook geen autotunnel die begint bij een ’Turborotonde’ en eindigt bij een nieuw kruispunt (Weel 1) vlak voor een ander kruispunt (Weel 2), maar waar geen passende parkeeroplossing of doorstroming voor de gebruikers is. Een tunnel waar, zo was ons jarenlang voorgehouden, derden aan mee zouden betalen maar waar we waarschijnlijk als stad nu zelf de 45 miljoen euro voor mogen ophoesten.

Dat geld hebben we toch liggen, roepen sommige politici in onze stad, verwijzend naar het feit dat we met zijn allen de afgelopen jaren tientallen miljoenen parkeergeld hebben opgehoest. Volgens deze politici is het geld voor zaken als tunnels bestemd, maar volgens mij kan de politiek alsnog makkelijk besluiten dat deze miljoenen anders worden gebruikt. Bijvoorbeeld om het busstation naar de andere kant van het station te verhuizen en daaromheen enkele etages parkeergarage te bouwen. Maar de politiek zou ook kunnen besluiten om deze miljoenen te gebruiken om betaalbare en energiezuinige huisvesting voor de inwoners van Hoorn, denk ook aan jongeren, te realiseren. Zie mijn suggesties eerder: hoorn_beste_woonstad_van_het_land (http://www.hoorngids.nl/nw-7951-7-3384328/nieuws/hoorn_beste_woonstad_van_het_land.html?page=1)

Hoofdaandachtspunten
In mijn optiek zijn er anno 2012 slechts 3 hoofdaandachtspunten waar lokale bestuurders heel actief mee moeten zijn:
-Veilige woon- en leefomgeving.
-Betaalbare huisvesting voor eigen inwoners.
-Redelijke infrastructuur met voldoende basisvoorzieningen (onderwijs, gezondheid).

Alle andere zaken zullen voor een groot deel door de ’markt’ geregeld worden. Als er behoefte is aan meer gebouwen voor winkels of kantoren (wat ik nu sterk betwijfel) dan komen die er wel, daar hoeft ons gemeentebestuur geen Poort van Hoorn-plannen voor te maken. Zorg eerst maar eens voor een mooie fiets- en wandelaansluiting tussen binnenstad, parkeerfaciliteiten en het Runshoppingcentre (heet nu anders...), zie: geen_tunnel_maar_skyway_voor_hoorn (http://www.hoorngids.nl/nw-7951-7-3364003/nieuws/geen_tunnel_maar_skyway_voor_hoorn.html?page=1)

Hoop
Er is overigens nog wel een beetje hoop. Na jaren instellingen op verkeerde lokaties plaatsen, lijkt Hoorn eindelijk het licht te zien. Verstopten we in het verleden onze bibliotheek in een achterafstraatje, plaatsen we een jongerencentrum naast een speeltuin en lekker ver van het gezellige centrum en openbaar vervoersvoorzieningen, verbouwden we een elektriciteitscentrale tot muziekschool en stopten we een creativiteitscentrum in een zwembad...

Anno 2012 worden we wakker en zien dat deze clubs elkaar kunnen versterken en bij zowel een binnenstad als een bus- en treinstation horen... En komt er waarempel een ”haalbaarheidsonderzoek naar vestiging van een Centrum voor de Kunsten in de stad”. Is dat nou zo moeilijk om te bedenken? Daar is toch zelfs geen onderzoek voor nodig! En zonder onderzoek adviseer ik om in dat gebied ook een bioscoop te vestigen. Maar ja die hebben we al vergeven aan Van der Valk in ruil voor een Casino. Want we zijn in Hoorn tegen drinken maar voor gokken...

Sprekend over gokken: Wedden dat er nog wat verrassingen uit de Hoge Hoed op Nieuwe Steen 1 worden getoverd! Ik denk aan:

-”Dankzij de economische mallaise kunnen we nu 3 tunnels voor prijs van 2 laten aanleggen. Als we het nu niet doen zijn we een dief van uw eigen portommonnee...”.
-”Heer Keynes leerde ons op de middelbare school dat we anticyclisch moeten investeren, dus nu. Anders worden we het Griekenland van Noord-Holland...”.
-”Zo’n tunnel, en 3 stuks helemaal, levert veel werkgelegenheid in onze regio op....”
-”We hebben onze kiezers een tunnel beloofd, dus geven we ze er 3...”.
-”Als we de juiste faciliteiten realiseren, komen de gebruikers vanzelf....”.
-”We hebben al zoveel voorbereid voor de Poort van Hoorn dat als we nu stoppen aan kapitaalvernietiging doen...”.
-”Er was voldoende gelegenheid voor inspraak middels de Klankbordgroep dus uw reactie en mening telt nu niet meer voor ons...”.

Een nieuwe visie op binnenstad van Hoorn is hard nodig. Maar of u en ik echt mee mogen praten? Ik betwijfel het.

Hans Stuijfbergen

Reacties
Reactie: (Jaap)
21-6-2012, 15:21
eerst een reactie op de opmerking over Zaandam. In het centrum van Zaandam zijn de winkelbezoeken met 30% toegenomen terwijl het plan nog niet gereed is en nog midden in de verbouwing zit. Het ging in Zaandam om kiezen voor de sterke kanten van je imago, iets wat we in Hoorn nog te weinig uitbuiten. Tijdens het schrijven van het kwaliteitplan binnenstad voor Hoorn, vastgesteld oktober 2000, zijn er 3 scenario's geschreven. 1 van de scenario's was een slecht "weer" scenario. Je ziet nu gebeuren wat er toen al is beschreven. In dat scenario, geschreven door HZA, waren ook diverse oplossingen beschreven. Maar zoals met zoveel raporten ze verdwijnen vaak in het ronde archief en moeten we het wiel weer opnieuw uitvinden. Houdt de binnenstad compact, de bioscoop op het Pelmolenpad of bij het station, alle culturele instellingen bij het station samen met een nieuw gemeentehuis. Op den duur voor iedereen beter bereikbaar en beter voor het milieu.

Reactie: (Xander de Groot)
21-6-2012, 09:25
@Matty: Ik heb het niet over een totaalplan maar -VISIE. Nu wordt stug doorgeploeterd op ingeslagen wegen terwijl er alternatieven zijn. VISIE kost vooralsnog weing, alleen inspiratie/ideeen/open mind.

Reactie: (Matty)
20-6-2012, 22:24
@XANDER DE GROOT Totaalplannen zijn mooi, maar kosten veel geld en blijken achteraf minder goed te werken dan vooraf gedacht. Zie bijv. de grootschalige reconstructie in Zaanstad. Een continue verbetering van kleine elementen is naar mijn mening een betere strategie en makkelijker en vooral veel sneller door te voeren. Jaren blijven ouwehoeren over een totaalplan, of elk jaar een element aanpakken.

Reactie: (Jacques Wester)
20-6-2012, 18:00
Beste Hans, "ze" (de Hoornse politici) zijn al wél bezig met zoeken naar een geldkraan welke onze stad, de broodnodige economische groei moet brengen! Het toverwoord daarbij is WATER. Jawel, "ze" gaan geld halen uit het water dat zo vlak voor de neus van Hoorn, voor het opscheppen ligt. D66, "en dat moet ook eens worden gezegd", was als eerste partij al vele maanden ijverig en had het huiswerk al af voordat iemand dat in de gaten had. Op 14 juni jl. presenteerden zij hoopvol hun havenvisioen. Zij kregen echter een onvoldoende van meester Rob Vrolijks en moeten nu voor straf alles overdoen! Maar er is nog hoop want B&W en de rest van de raad komt binnenkort óók met enkele snode plannen op de proppen waarmee hun project: “Water als geld” zal worden blootgelegd. Daarnaast zijn er ook nog enkele particuliere partijen met hun emmertje gesignaleerd op de oevers/kaden tussen Schouwburg en Schelphoek om te kijken uit welk stukje zij het emmertje geld kunnen scheppen! Gesignaleerd zijn o.a. Het architectuurcentrum en hun kornuit Atelier Silver met het thema “Waterfront Hoorn”. Voor hen wordt een heus Paviljoen, genaamd de Zeespiegel op de Westerdijk gezet. Vandaar uit kunnen zij de Watertaxi van chauffeur Stumpel volgen. Stumpel zal nl. a.s zaterdag als een heuse Dagobert Duck door de gouden plas mogen varen. Hij krijgt tevens de opdracht om nauwlettend de activiteiten van “BroekenBuyer” Richard de Rooij in de gaten te houden. Meneer de Rooij stoomt eerdaags met een tanker het Hoornse Hop op, om daar, na realisatie van zijn plan “Voor rede van Hoorn” vervolgens duizenden liters goud te laden. En zo zullen er ongetwijfeld nog vele kapers op de kust verschijnen. Kortom, beste Hans, er zijn velen begaan met het lot van de Hoornse binnenstad en zij zullen er alles aan doen om “onze stad” tegen de ondergang te behoeden. Uiteraard: “zolang als het duurt”! Aldus de Strandjutters!

Reactie: (Hans Stuijfbergen)
20-6-2012, 17:41
Bedankt voor de reacties, overigens is één burgemeester Stuifbergen (zonder j...) in WF genoeg. @Lodewijk, helemaal gelijk, geen electriciteitscentrale maar telefooncentrale omgebouwd tot muziekschool, mijn foutje.

Reactie: (Koekie)
20-6-2012, 17:00
De tunnels zijn al achetrhaald door de tijd, ze zijn er 40 jaar te laat mee en niet meer nodig, ik bestel mijn spullen op internet.

Reactie: (Dirk)
20-6-2012, 16:16
Op zaterdag ochtend na, gratis parkeren in Park garage,kom ik alleen kleine dingen kopen op de fiets. Ik vul niet graag parkeermeters, je betaalde teveel of kreeg nog hogere boete. Via Mobiel parkeren moet je eerst aanmelden en dat kost ook geld. Daarom liever in buitenwijken kopen, en gratis ruim parkeren. En ik ben niet de enige en steeds meer leegstand, ik geef tenminste mijzelf de schuld als inwoner buitenwijk van Hoorn. En de Tunnel, het huidige bedrag is een schatting zonder garantie met vele stelposten die meestal is achteraf eerder gebleken zelden voordeliger waren..... Dus als het start is een bedrag boven de €70.000.000,- niet bepaald uitgesloten! Hoeveel moet ik dan in de meters gooien om dit ooit terug te verdienen?

Reactie: (Xander de Groot)
20-6-2012, 13:41
@wally: je laatste opmerking krijgt mijn volle steun. Hear, hear!!

Reactie: (Wally Ooms)
20-6-2012, 12:41
@ Xander de Groot Voor de goede orde: ik ben geen vertegenwoordiger of woordvoerder van welke plaatselijke politieke partij dan ook. We hebben hier op de site kunnen lezen dat er binnenkort een vacature is bij Hoorns Belang. C'est tout. Maar ik ben er wel van overtuigd dat Hans S. te H. een rol van betekenis kan spelen in de plaatselijke politiek. En als ie niet in een of andere fractie gaat zitten, dan maar gelijk burgemeester maken. Burgemeester Stuijfbergen. Het heeft wel wat. Eigenlijk.

Reactie: (Xander de Groot)
20-6-2012, 12:30
@ Wally: Grappig is dat toch. Zodra iemand een visie tentoonstelt,springen vertegenwoordigers van (lokale) politieke partijen op om de persoon in te lijven. En dat terwijl de uitdagingen waar Hoorn voor gesteld wordt, partijpolitiek overstijgen. Niets ten nadele van de inzet van onze goedwillende Gemeenteraad en B&W, maar zij vinden de oplossingen niet.

Reactie: (Lodewijk)
20-6-2012, 12:27
In mijn herinnering werd er geen electriciteitscentrale maar een telefooncentrale omgebouwd tot muziekschool.

Reactie: (Wally Ooms)
20-6-2012, 11:48
Als te doen gebruikelijk weer een knaller van een column, Hans. Het zou goed zijn voor de stad als iemand van jouw statuur deel gaat uitmaken van de lokale politiek. Hoorns Belang heeft vanaf juli een vacature. Iets voor jou?

Reactie: (ruud van vliet)
20-6-2012, 11:42
Ja goed artikel! Mis wel het verhaal van de reclame belasting. Want ook dat is een van de zaken die hier in ondernemend Hoorn enorm steekt. ieder bedrijf moet belasting betalen, wat door de gemeente "overgeheveld" word naar een vrienden clubje die er "leuke" dingen van doet.

Reactie: (Xander de Groot)
20-6-2012, 10:23
Hans, prima column. Natuurlijk, lekker met grote stappen door de problematiek heen, maar de kern is juist. Zelf heb ik in meerdere HG-reacties gepleit voor een totale herziening van de (ruime) binnenstadsvisie. Even stilstaan, afstand nemen en dan een nieuw totaalplan. Niet zoals in Hoorn de gewoonte is om slechts kleine brandjes te blussen, maar de brandhaarden niet te doven. @Arthur: ja de stad transformeert, maar het wil niet zeggen dat we dat transformatieproces niet kunnen sturen. Niet trendvolgen, trendsetten. Onze prachtige stad heeft een visie nodig. Eentje die vooruitkijkt maar met gezond verstand.

Reactie: (Arthur Helling - D66)
20-6-2012, 09:47
De binnenstad transformeert, net zoals dat in de afgelopen 50 jaar is gebeurd. De binnenstad nu kent hele andere bedrijfsactiviteiten in vergelijking tot vroeger. De komende jaren zal dat transformeren wellicht iets sneller gaan door de ontwikkelingen die Hans schetst. Dat zal kansen en bedreigingen geven. Voor een nieuwe visie is het nog te vroeg. Er zijn veel vragen en nog weinig antwoorden. Zolang Europa nog niet in rustiger vaarwater is gekomen, blijven noodzakelijke investeringen achter van bedrijven en houdt de consument de hand op de knip.

Reactie: (Harold)
20-6-2012, 09:41
Het is goed om de visie op de Hoornse binnenstad opnieuw te bekijken. Er zijn nieuwe vormen van MKB & handel. Zo zou je kunnen denken aan meer combinaties tussen wonen en werken in de binnenstad (zzp-er met zijn of haar bedrijfsruimte beneden). Afhaal- en bezorgcentra die het internetwinkelen faciliteren. Voormalige winkelpanden kun je ook gaan herbestemmen (begane grond) om te gaan 'fietsparkeren'. Dat zal in de toekomst - naast het autoparkeren - een probleem worden. Daarnaast moet je niet bang zijn om besluiten te nemen. Zo is een extra terras op het Kerkplein is goed voor ons allen. Er zal wellicht wat meer geluid te horen zijn, maar je woont wel in het centrum van een stad. Recreatie in de stad moet ook kunnen. En dan spreek ik niet alleen over musea en de op senioren gerichte weekmarkten, maar ook andere vormen, ook gericht op andere doelgroepen. Anticiperen op mogelijkheden, herbestemming van winkelpanden en kerken met nieuwe functies. Verandering hoeft geen bedreiging te zijn, maar het geeft ook nieuwe mogelijkheden.

Reactie: (Hans Stuijfbergen)
20-6-2012, 09:14
@ Matty, Ik zou je graag gelijk geven met "Door de crisis verdwijnt de eenheidsworst in de winkelstraten" maar het tegendeel is waar. Je voorstel om een referendum te houden rond de tunnelplannen lijkt mij goede zaak. De Poll in de rechterkolom geeft momenteel aan dat 63 % tegen een tunnel is... @Nomen, niets ten nadele van (woon)wijken in mijn column, alleen het oude centrum blijft het hart van een gemeenschap.

Reactie: (nomen nescio)
20-6-2012, 00:47
Mooio hoor, je kennelijk concentreren op de binnenstad. Hoorn is veranderd! Er zijn veel nieuwe wijken bijgekomen: Gote Waal, Kersenboogerd, Risdam-Zuid/Noord en Bangert-Oosterpolder. Laat men daar eens over nadenken. Nu is de cohesie in deze wijken vaak minimaal, burenruzie of -onenigheid is daar aan de orde van de dag: Oudere Horinezen willen de "import" de Hoornse mores opleggen! En die "import"overheerst m.i. ook de Raad en terecht: Ook "import" woont in Hoorn en hoort in de Raad thuis! Het is geven en nemen!

Reactie: (Matty)
20-6-2012, 00:25
Mooi stuk! 1 ding ben ik het niet mee eens. In het verleden had je de ambachten in de binnenstad. Deze zijn in de loop van de tijd verdrongen door de grote ketens. Door de crisis verdwijnt de eenheidsworst in de winkelstraten (H&M, C&A, Zara, enz. enz.) Hier zouden we ons juist gelukkig moeten prijzen. Dit maakt namelijk weer ruimte voor creatieve ondernemers met een uniek produkt. Je ziet de omslag al plaatsvinden, V&D verdient niets meer aan kleding e.d., maar wel aan La Place. De kledingherstellers, schoenmakers en andere ambachten komen weer opzetten. Ik vind dat positief en zie het dus niet zo somber in. De huurprijzen zullen echter fors moeten dalen, en dat zal wel even duren voordat de eigenaren dit willen accepteren. Leegstand zal dus eerst onvermijdelijk zijn, maar dit is tijdelijk. De kracht van Hoorn is de historie van de binnenstad en die heeft het eeuwen volgehouden. Deze crisis gaat ook weer voorbij. Wat betreft de tunnel: Deze is nodig vanwege de spoorlijn en niets anders. De frequentie van treinen neemt toe, en op een gegeven moment wordt dit onhoudbaar. De neiging bestaat in de politiek om bij 1 probleem, tegelijkertijd 5 andere problemen te willen oplossen. Stick to the plan. Alleen een tunnel, en dat is het. Of de inwoners van Hoorn het willen? Schrijf een referendum uit en laat het volk spreken of we onze centen in de tunnel willen steken.