Veiligheidsambitie: stevig doorpakken ook op de onzichtbare problemen

Hoorn heeft minder woninginbraken, vernielingen, uitgaansgeweld en hangjongeren. Die trend is te zien in de politiecijfers vanaf 2010. Daarom is er in de veiligheidsambitie 2014-2018 meer focus in de aanpak van complexere en onzichtbare problemen, zoals ondermijning en woon- en adresfraude, die vragen om integraal samenwerken met ketenpartners.

De aanpak is persoonsgericht, zoals bij de Top-X aanpak van meest overlastgevende jongvolwassenen in Hoorn. De aanpak is gebiedsgericht bij het onderzoeken van onderliggende problemen in wijken om de sociale samenhang te kunnen herstellen. Nieuwe analyses laten zien dat Hoorn op de goede weg is, maar daarbij is een lange termijnaanpak gewenst om te kunnen oogsten. Burgemeester Jan Nieuwenburg wil daarom de huidige aanpak voortzetten en thema’s voor de komende jaren met de gemeenteraad bespreken.

Veiligheidsambitie

Sinds 2010 werkt de gemeente Hoorn met een Veiligheidsambitie. Doel van deze ambitie is de Hoornse samenleving veiliger maken en leefbaar houden voor iedereen. Op basis van onderzoek en analyses worden de thema’s en de aanpak bepaald. Die werkwijze blijkt effectief. Op de zichtbare problematiek zoals uitgaangeweld, woninginbraken en vernielingen laten de politiecijfers een dalende lijn zien. Door dit succes, is de focus sinds 2014 verlegd van zichtbare enkelvoudige problemen naar onzichtbare en vaak complexere problemen. ‘Als wij de stad veiliger willen maken, dan moeten we ons verder verdiepen in de achterliggende oorzaken van problemen die spelen in wijken en buurten. Dus minder symptoombestrijding, maar de oorzaak onderzoeken en integraal aanpakken’, aldus burgemeester Jan Nieuwenburg.

Thema’s 2014-2018

In 2014 werd een nieuwe stevige ambitie geformuleerd: zowel de zichtbare als de onzichtbare problematiek aanpakken. Onzichtbare problemen zijn bijvoorbeeld ondermijning, witwaspraktijken, illegale hennepkwekerijen, woon- en adresfraude. Criminaliteit is vaak een uitingsvorm van onderliggende (sociale) problemen. Door de onderliggende structurele oorzaken (stedenbouwkundige opzet, bevolkingssamenstelling, het schoolverzuim, sociale cohesie) in slecht scorende wijken te onderzoeken en zijn verbeteringen in gang gezet, zoals binnen Programma Grote Waal. ‘Samen met het Veiligheidshuis, Intermaris, Politie, Belastingdienst, het OM en interne afdelingen bij de gemeente zoals zorg en wonen, werken we hard aan de doelstellingen die we in 2014 hebben geformuleerd. We hebben goede stappen in de samenwerking gezet, maar we zijn er nog niet. We kunnen nog meer informatie met elkaar delen om te kunnen acteren en successen te behalen’, aldus Nieuwenburg.

Resultaten

Over de afgelopen jaren laten de cijfers een daling zien in zichtbare problemen zoals het aantal woninginbraken: 96 (60% minder dan 2010), vernielingen: 268 (20% minder dan 2010) en (uitgaans)geweld 417 (10% minder dan 2010). Burgemeester Nieuwenburg: ‘Deze dalende trend komt onder meer voort uit de verschuiving van criminaliteit; we pakken problemen direct op waardoor het minder interessant en riskanter wordt. Bij de vondst van een hennepplantage hanteren we lik op stukbeleid; zonder waarschuwing wordt de woning ontruimd en de huur opgezegd. Ook zijn inwoners meer bewust van wat ze kunnen doen om bijvoorbeeld een inbraak te voorkomen.’

De overlastaanpak van (hang)jongeren is onderdeel geworden van het Handhavings- en uitvoeringsplan. Handhavers, wijkagenten en jeugdboa’s brengen overlastsituaties, zoals bij Visserseiland en Park Schouwburg in kaart om daarop te kunnen handelen. Jongerenwerk is onderdeel van de aanpak; zij helpen de jongeren positief te betrekken in de wijk. Een voorbeeld daarvan is het trainen en begeleiden van jongeren tot beveiliger in winkelcentrum Grote Beer.

Top X-aanpak

De aanpak van hangjongeren is overgegaan in de integrale Top-X-aanpak. Eind 2016 startte de gemeenten, naar het voorbeeld van de Amsterdamse Top-600 aanpak met de vijf grootste overlastveroorzakers in Hoorn. Voor hen is een persoonlijk plan gemaakt om een nieuw perspectief te bieden met een nuttige dagbesteding, doorstromen naar betaald werk en zorgondersteuning. Het resultaat tot nu toe is dat deze personen bijna niet meer negatief in beeld zijn bij de politie. Door de eerste positieve resultaten is deze groep uitgebreid met nog eens vijf personen.

Hoe kunnen inwoners helpen?

Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Inwoners en ondernemers hebben een belangrijke signalerende rol, zoals bij een vermoeden van fraude, ongewone activiteiten op een bedrijventerrein of bij een woning. Als inwoners een melding doen, wordt er altijd eerst grondig onderzoek gedaan om te kijken wat er aan de hand is, voordat we ingrijpen. Nieuwenburg: ‘Bij het zoeken naar oplossingen kijken we naar partijen die de meeste invloed hebben. En dat is niet altijd de gemeente of de politie. Soms ligt de sleutel bij inwoners zelf, bij een maatschappelijke organisatie of het jongerenwerk.’

Veiligheidsambitie 2018-2022

Voor het opstellen van de nieuwe veiligheidsambitie baseert de gemeente zich op de analyses van de huidige aanpak. Daaruit concluderen we dat we met deze aanpak op de goede weg zijn. De aanpak van complexe veiligheidsvraagstukken, zoals ondermijning, vroegtijdige aanpak van afglijdende jongeren en de Top-X aanpak, hebben een langere looptijd. Het ligt voor de hand om de komende jaren met deze vraagstukken door te gaan. De thema’s die voor de komende jaren aandacht vragen, worden in januari besproken met de gemeenteraad.