Beantwoording vragen over funderingsproblemen

Beste meneer Oud,

U heeft vragen gesteld over funderingsproblemen bij huizen als gevolg van lage grondwaterstand. In deze brief leest u de antwoorden op uw vragen.

Vraag 1: Bent u bekend met de uitzending van De Monitor en de funderingsproblemen die hierin zijn geschetst, dit als gevolg van het extreem lage grondwater, gedurende de droge zomer van 2018?

Antwoord: Ja, deze uitzending hebben wij bekeken via internet naar aanleiding van uw vraag.

Vraag 2: Kunt u de aangehaalde problematiek (inklinking van de boden en verrotting van heipalen) uit de uitzending van De Monitor in perspectief plaatsen met de situatie in de Gemeente Hoorn? Heeft er bijvoorbeeld in de gemeente Hoorn ook een forse daling van het grondwaterpeil plaatsgevonden?

Antwoord: Binnen de gemeente Hoorn hebben er voor zover bekend, geen forse dalingen van het grondwaterpeil plaatsgevonden. Deze conclusie wordt getrokken na analyse van de monitoringsgegevens van de aanwezige peilbuizen in de gemeente Hoorn. Deze gegevens worden geregistreerd door het team Gegevensmanagement (Geo info). Via deze link kunt u hier inzage inkrijgen: https://kaartviewer.hoorn.nl/index.php?(S)Grondwaterstanden (https://kaartviewer.hoorn.nl/index.php?(S)Grondwaterstanden)

Hierbij dient te worden opgemerkt dat dit slecht een beperkt aantal peilbuizen betreft. Peilbuizen worden in Hoorn op incidentele basis geplaatst bij situaties waarbij het grondwaterpeil mogelijk van invloed is bij wateroverlast.

Vraag 3: Wie is verantwoordelijk voor het op (het huidige) peil houden van de grondwaterstand in de gemeente Hoorn?

Antwoord: Burgers en bedrijven zijn verantwoordelijk voor de grondwatersituatie op eigen terrein. De gemeente is verantwoordelijk voor de grondwatersituatie in het openbare gebied (zoals wegen en parken). De gemeente draagt sinds medio 2007 zorg voor het treffen van maatregelen in het openbaar gemeentelijke gebied om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstanden voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoort (Artikel 3.6 Waterwel). Deze zorgplicht strekt zich dus niet uit tot particuliere percelen. Met deze zorgplicht werd beoogd om overlast door te hoge grondwaterstanden te voorkomen dan wel de gevolgen ervan te beperken. Tot de maatregelen kan ook behoren het door de gemeente zorgdragen van een voorziening aan de perceelgrens waarop het overtollige grondwater vanaf het particuliere terrein kan worden geloosd, om verder te worden verwerkt.

Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is verantwoordelijk voor het op peil houden van het oppervlaktewater in de polders, Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het op peil houden van het Markermeer. Bij het peilbeheer hanteert het HHNK in het algemeen een bandbreedte van +/-10 cm, die gebruikt mag worden om te anticiperen op de verwachte weersomstandigheden en in te spelen op de behoeften vanuit de functies in het gebied. Vanwege de slechte doorlatendheid van de grond heeft het oppervlaktewaterpeil maar over een zeer korte afstand invloed op de grondwaterstand.

De gemeente Hoorn beschikt zelf over een kaart met de openwaterpeilhoogten (Markermeer) gecombineerd met de bemalingspeilhoogten polders Oosterpolder en Westerkogge,

Vraag 4: Bent u bekend met de schadegevallen uit de gemeente Hoorn, zoals aangegeven door KCAF?

Antwoord: Nee, hiermee zijn wij niet bekend. Er zijn bij ons geen meldingen binnengekomen. Het KCAF heeft ons aangegeven dat de risicokaart/funderingsviewer van KCAF gebaseerd is op twee elementen: 1 Bouwjaar voor 1970; 2 slappe bodem. Het KCAF kon voor Hoorn geen risicopanden of schadegevallen aangeven. Door het KCAF kunnen verdergaande risicioinventarisaties worden uitgevoerd. Vooralsnog is hier echter geen aanleiding voor.

Vraag 5: Welke panden in de gemeente Hoorn betreffen dit en wat is de aard en omvang van de problematiek?

Antwoord: Onbekend, zie beantwoording vraag 4. Volgens KCAF zijn tien gemeenten actief bezig met de vermelde ontstane funderingsproblematiek. In deze gemeenten worden mensen begeleid en eventueel geholpen met de financiering van het funderingsherstel.

Vraag 6: Behoort gemeente Hoorn tot deze tien gemeenten? Waarom wel, waarom niet?

Antwoord: Nee, omdat de problematiek in onze gemeente vooralsnog niet speelt.

Vraag 7: Tot welke inspanningen bent u bereidt om de ontstane funderingsproblematiek op te lossen?

Antwoord: De bestaande monitoring wordt doorgezet en éénmaal per jaar geanalyseerd.

Vraag 8: Hoe gaat u zorgen dat de grondwaterstand in de gemeente Hoorn op peil wordt gehouden zodat de aangehaalde funderingsproblemen, zoals geschetst in De Monitor, voorkomen worden?

Antwoord: Binnen de gemeente Hoorn geldt de bouwregel dat bij gebruik van houten heipalen met betonopzetter, de bovenkant van de houtenpaal minimaal 3,00 meter minus N.A.P of dieper komt te liggen. Dit om te voorkomen dat palen droog komen te staan of rotten.

Op incidentele posities kan de gemeente Hoorn het waterpeil monitoren. Vanwege het oncontroleerbare waterverloop in de kleivormige ondergrond geeft dit echter geen garanties voor de omgeving.

Dit jaar voeren wij als gemeente Hoorn samen met het hoogheemraadschap en de andere Westfriese gemeenten een klimaatstresstest uit om de gevolgen van klimaatverandering in beeld te brengen en maatregelen te bepalen om schade zoveel mogelijk te beperken. Vooruitlopend hierop en met het oog op de verwachte langere warmere en droge periodes, leggen wij sinds kort, gelijktijdig met de aanleg of (grootschalige) vervanging van riolering een klimaat adaptieve drainage aan. Met deze vorm van drainage wordt overtollig grondwater uit het openbaar gebied afgevoerd én het grondwaterpeil in het openbaargebied zoveel mogelijk op peil gehouden. Deze vorm van drainage is toegepast bij de vervanging van de riolering in de Klaproos en de Siriusstraat. Om andere redenen is dit ook toegepast in fase 4 en 5 van de Kersenboogerd, Bangert en Oosterpolder en Zevenhuis. Door de slechte doorlatendheid van de grond is deze drainage beperkt van invloed op de grondwaterstand op particulier terrein. Particulieren zullen ook dan zelf maatregelen moeten treffen om hun grondwaterstand op peil te houden. Denk hierbij aan drainageleidingen.

Vertrouwende erop uw vragen hiermee beantwoord te hebben.

Met vriendelijke groet.

Burgemeester en wethouders van Hoorn