Antwoord van B&W op vragen over politiecijfers

Op 27 maart heeft fractie VOC Hoorn en CDA vragen gesteld naar aanleiding van gepubliceerde politiecijfers. Hieronder de brief van het college van B&W van Hoorn met antwoorden op de gestelde vragen:

Onderwerp: Beantwoording art. 36 vragen van fractie VOC Hoorn en CDA over kaderstellen en politiecijfers.

Geachte heren Ruppert en Van der Kleij,

U hebt op 27 maart jongstleden vragen gesteld ex. artikel 36 Reglement van Orde. Hieronder treft u onze beantwoording aan.

1. Bent u het met ons eens dat de politiecijfers in Hoorn c.q. de regio ook niet geschikt zijn als 100% te vertrouwen cijfers en slechts dienen als indicatie en zo nee, waarom niet? Ziet u iets in vernieuwd registreren van aangiftes zoals in het Groen Hart gebeurt en wilt u de raad daarover informatie geven?

Wij zijn het niet met u eens dat de Hoornse cijfers niet geschikt zijn als 100% te vertrouwen. We zijn het wel met u eens dat politiecijfers als indicatie dienen, naast andere bronnen. Voor de beeldvorming van het Hoornse veiligheidsbeeld baseren wij ons daarom niet uitsluitend op de politiecijfers. Alleen de politiecijfers, zonder het verhaal erachter en deze te duiden, geven een te beperkte weergave van het Hoornse veiligheidsbeeld.

Zo zien we de laatste jaren een verschuiving van zichtbare naar onzichtbare criminaliteit. Onzichtbare criminaliteit komt niet altijd naar boven in de cijfers. Er is altijd sprake van een zogenaamd ’dark number’. Dit is het deel niet geregistreerde criminaliteit. Dit ’dark number’ ontstaat bijvoorbeeld doordat slachtoffers geen aangifte doen of door de vorm van de criminaliteit. Zo kennen milieudelicten of drugsdelicten geen directe slachtoffers die aangifte doen.

De politiecijfers zoals deze worden gebruikt in basisteam Hoorn zijn niet gemanipuleerd. Dit neemt niet weg dat er ook fouten worden gemaakt. In het systeem kunnen bijvoorbeeld dubbele registraties zitten of er wordt abusievelijk een verkeerde incident code aangemaakt.

Vaak begint een melding anders dan de situatie ter plaatse blijkt te zijn. Bijvoorbeeld:

- Een ingeslagen autoruit wordt geregistreerd onder ’vernieling’. Blijkt later te gaan om ’diefstal uit auto’.

- Een melding ’overlast stank uit woning’ blijkt te gaan om een hennepplantage, ofwel ’vervaardigen softdrugs’.

Dergelijke meldingen worden zoveel mogelijk achteraf hersteld.

In het Groene Hart wordt onderzocht op welke wijze naast de politiecijfers toch een goede kaderstelling kan plaatsvinden. In Hoorn zijn voor de beeldvorming van het Hoornse veiligheidsbeeld de politiecijfers één van de bronnen waar wij ons op baseren. Bij het ontwikkelen van de Veiligheidsambitie baseren wij ons op diverse bronnen, naast de politiecijfers. Hieronder zal ik dit nader toelichten.

2. Bent u het met ons eens dat het gebruik van niet correcte politiecijfers iedere burgemeester en nu specifiek de burgemeester van Hoorn, in het uiterste geval in een situatie kan brengen waarin zijn geloofwaardigheid en beleidsbeslissingen ter discussie kunnen komen te staan en zo niet, waarom niet?

Dat zijn wij niet met u eens. Het is in Hoorn goed gebruik ons niet alleen te baseren op politiecijfers. Het verhaal achter de cijfers en het duiden van de cijfers, in combinatie met andere bronnen, geven ons inzicht in het actuele veiligheidsbeeld.

Wij hebben periodiek overleg met de politie en onze partners over het actuele veiligheidsbeeld in Hoorn. Dankzij de korte lijnen kunnen we onze inspanningen tijdig richten op actuele veiligheidsproblemen. De samenwerking met ketenpartners en de contacten in de stad zijn een klankbord voor de kaders die de raad vaststelt en de uitvoering van het beleid door het college. Hier zijn de cijfers een onderdeel van.

3. Bent u het met ons eens dat voor goede kaderstelling en beleidsontwikkeling meer nodig is dan politiecijfers en dat een (slachtoffer) enquête en bijvoorbeeld uitgebreide vragenlijst via burgerpanel (al dan niet wijkgericht) hierbij onontbeerlijk zijn en zo nee waarom niet?

Jazeker. Zoals ook in antwoord 2 is geschetst, is het gebruikelijk dat we ons niet alleen baseren op de politiecijfers. Bij het ontwikkelen van de Veiligheidsambitie 2022 hebben we ons gebaseerd op de Veiligheidsscan Basisteam 2017, het Ondermijningsbeeld 2018 en het Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid. Daarnaast hebben we input opgehaald uit de stad en bij onze partners en dit verwerkt in de thema’s in de Veiligheidsambitie 2020. Dit is aan u voorgelegd om het beeld dat daaruit terugkomt met ons te bespreken en richting te geven.

4. Bent u het met ons eens dat de onduidelijkheid tussen harde, kille cijfer- en versus de onveiligheidsgevoelens steeds verder toeneemt en dat hier naar het publiek en de inwoners toe, iets aan gedaan moet worden, door bijvoorbeeld de eerder genoemde enquête of door een voorlichtingsprogramma? Bent u bereid zich hiervoor in de veiligheidsdriehoek en bij collega’s in de regio hard te maken?

Strikt genomen zijn wij het met deze veronderstelling niet eens. In de driehoek wordt samen met de politie trends en ontwikkelingen geschetst en geduid en het actuele veiligheidsbeeld besproken. Zoals gebruikelijk communiceren wij regelmatig over veiligheidsvraagstukken via persberichten of krantenartikelen. Dit blijven wij doen. Op deze wijze informeren wij onze inwoners over de objectieve veiligheidssituatie in onze stad. Daarnaast zijn wij en onze partners zichtbaar aanwezig in de wijken van Hoorn. Bijvoorbeeld het wijklab in de Kersenboogerd, spreekuren van de politie in de wijk en zijn onze toezichthouders aanspreekpunt voor onze inwoners.

5. Bent u het met ons eens dat een externe onderzoeker, bekend met landelijke en lokale cijfers op dit gebied, de komende jaren een goede ondersteunende en richting gevende rol zou kunnen betekenen en zo nee, waarom niet?

Daar zijn wij het mee eens. Sinds 2010 stelt onderzoeker en criminoloog Edward van der Torre de Hoornse stadsscan op, één van de bronnen van onze Veiligheidsambitie. In de Veiligheidsscan duidt Van der Torre de veiligheidssituatie in Hoorn en geeft daarmee ook inzicht in ontstaansfactoren voor criminaliteit en overlast in Hoorn.

6. Bent u het met ons eens dat de Veiligheidsambitie wellicht moet worden herzien nadat vorenstaande is ingevoerd en geëvalueerd en zo nee, waarom niet?

Nee. Zoals hierboven vermeld is de Veiligheidsambitie niet alleen gebaseerd op politiecijfers. De recente discussie over de wijze van registreren geeft geen aanleiding de thema’s uit de Veiligheidsambitie 2022 te herzien.

7. Wat gaat u in Hoorn met deze kennis van het onderzoek doen?

Zoals hierboven vermeld, baseren we ons in Hoorn op meerdere bronnen dan alleen de politiecijfers. Het onderzoek laat ons zien dat wij op deze wijze op een goede manier komen tot prioriteitstelling door ons niet alleen te baseren op de politiecijfers.

Het is voor iedere bestuurder belangrijk niet door het ’sleutelgat’ van de cijfers te kijken naar de veiligheidsproblematiek. Het is een bron die altijd vraagt om duiding en die altijd indicatief moet worden begrepen, in combinatie met andere bronnen. Niet 100% van wat er buiten gebeurt, belandt ook in de systemen. Daarom zijn de veiligheidsscans zo van belang, net als het regelmatige veiligheidsoverleg met onze partners. Daarmee houden we een belangrijke vinger aan de pols.

Verder is het belangrijk dat ook onze inwoners een bijdrage leveren aan een Veilig Hoorn. Het melden (en blijven melden) van misstanden is van groot belang. Meldingen zijn een belangrijke informatiebron en stellen politie en gemeente in staat om maatregelen te treffen en op te treden.


Met vriendelijke groet,

Burgemeester en wethouders van Hoorn