Waarom aan jongeren juist niét vertellen wat de risico’s van drugs zijn

HOORNGIDS REGIO | In de media verschijnen af en toe berichten over drugscriminaliteit waarbij jongeren betrokken zijn. Veel ervaringsdeskundigen, politieagenten en ouders pleiten graag voor de aanpak: ‘Laten we jongeren eens duidelijk vertellen hoe slecht drugs zijn, hoe gevaarlijk deze wereld is en wat voor straffen er gelden’. Toch is het onverstandig om via brede publiekscampagnes de nadruk te leggen op de risico’s van het drugsgebruik. 

Uit een recent gepubliceerd onderzoek van het Trimbos staat de onderbouwing waarom deze aanpak niet werkt. De focus moet liggen op wat je wél als omgeving kunt doen en dit positief, haalbaar en concreet te formuleren.

Bewustwording
Het Trimbos Instituut is al jaren het onafhankelijke kennisinstituut op het gebied van drugs. Zij leggen uit dat bewustwording, in de vorm van campagnes bijvoorbeeld, niet leidt tot gedragsverandering. En helaas dus ook niet tot minder drugsgebruik of -criminaliteit. Gedragswetenschappen leren ons dat als gegeven informatie tegen ons eigen gevoel in gaat, we deze informatie gelijk onderbewust negeren of wegdrukken. 

Gedrag & gevoel
Als we het roken van een joint dus fijn vinden, dan komt informatie die hier haaks op staat, als vervelend en belerend binnen. De boodschap dat ‘een joint roken slecht voor je is’, negeer je als ontvanger. Want, zo verklaar je zelf, ‘zo erg is één joint echt niet’. Ook kan er verzet komen, omdat je als ontvanger deze boodschap onzin vindt en je je echt afvraagt waar de ander zicht mee bemoeit. Jij bepaalt toch zeker zelf wat je doet! Zo kan een goed bedoelde boodschap dus zelfs tot het tegenovergesteld effect van het gewenste resultaat leiden. 

Korte en lange termijn
Jongeren zijn van nature nieuwsgierig. Drugsgebruik is iets leuks en spannends. Op de korte termijn wordt het gebruiken hiervan als fijn (gevoel) gezien. Op de lange termijn levert drugs helaas nadelen op, denk bijvoorbeeld aan de kans op een strafblad (door dealen of rijden onder invloed) of gezondheidsschade. Zeker jongeren, de doelgroep waar veel campagnes specifiek op inzetten, hebben moeite om langetermijngevolgen te zien en ernaar te handelen. Hersenen van jongeren onder de 23 reageren namelijk vooral op de korte termijn. Daarom vraagt de drugspreventie bij jongeren een andere aanpak dan alleen het geven van informatie en ze bewust te maken van de gevolgen. 

Juiste aanpak bij drugsinterventies
Het programma ‘In Control of Alcohol & Drugs’ van GGD Hollands Noorden heeft als doel om middelengebruik bij jongeren in Noord-Holland Noord te voorkomen en te verminderen. Zij gaan voor de best mogelijke preventieaanpak. Hoewel goedbedoelde initiatieven, zoals games, escaperooms en ervaringsdeskundigen, sympathiek overkomen, stelt het programma altijd de kritische vraag: ‘Zorgen we er op deze manier voor dat het drugsgebruik verminderd of voorkomen wordt?’.
Het programma pleit voor een integrale aanpak bij drugspreventie voor jongeren. Dit betekent dat het programma zich richt op de juiste activiteiten en zorgt voor kennis bij de jongeren zelf én de omgeving om de jongeren heen. Een goede en veilige school- en sportomgeving en ouders met kennis over dit onderwerp. Het programma biedt handelingsperspectief, trainingen en kan snel schakelen met haar professionele (zorg)partners zoals Brijder, jongerenwerk, gemeenten, onderwijsinstellingen, jeugdverpleegkundigen en sportadviseurs. Samen gaan ze proactief in gesprek met scholen, sportverenigingen en gemeenten om te helpen bij gezond beleid dat werkt. En ze geven verschillende webinars om kennis te delen. Door in te zetten op goede preventie, voorkomen en verminderen ze het gebruik van drugs, zodat jongeren zelf weer ‘In Control’ zijn en de juiste keuzes snel (en onderbewust) maken.

Webinar ‘In gesprek met jouw kind over alcohol en drugs’
Wat kun je dan het beste doen als opvoeder met kinderen tot en met 17 jaar? Om daarbij te helpen organiseert ‘In Control’ met Brijder Jeugd een webinar op 4 oktober om 19.30 uur. Tijdens het gratis webinar neemt een preventiedeskundige je mee in de wereld van alcohol & drugs. Er zijn hierbij acteurs aanwezig, die op een leuke en laagdrempelige manier het gesprek aangaan en situaties naspelen.
Aanmelden voor dit webinar kan via www.icoad.nl/nieuws (http://www.icoad.nl/nieuws) .