Geen besluit over standbeeld Coen; gemeente gaat door met stadsgesprekken - Interview met Menno Jas (HvH) en Wouter de Vries (D66)

HOORNGIDS POLITIEK – VERSLAG PETER URSEM | Het standbeeld van J.P. Coen op de Roode Steen is al enige tijd inzet van discussies over wel of niet handhaven of verplaatsen naar een museale plek. Hoewel het onderwerp deel gaat uitmaken van geplande stadsgesprekken wil ’Hart van Hoorn’ dit niet afwachten en direct tot het besluit komen om er een referendum over uit te laten voeren.

Het college raadt het initiatiefvoorstel af, omdat er al een raadsbesluit ligt over de manier waarop over het beeld gesproken gaat worden. Omdat het onderwerp voor een aantal groepen mensen, ook van buiten Hoorn, gevoelig ligt en omdat het onderwerp ook landelijke media nieuwsgierig maakt, is de raadzaal behoorlijk gevuld met belangstellenden en vertegenwoordigers van andere media.

De insprekers

Er waren maar liefst zeven insprekers. Mw. Van Veen herinnerde aan de demonstratie rond het beeld van Coen en naar aanleiding van door haar gemaakte opmerkingen werd zij ten onrechte uitgemaakt voor raciste. Zij wil het beeld behouden.

De heer Rik Meester beveelt enkele manieren aan om gesprekken rond het beeld te versterken. Lessen voor scholieren en inventariseren van ideeën wat te doen met het beeld. Een referendum ziet hij als een eerlijk instrument om meningen te polsen.

Mw. Merwe Kaçmis zegt dat het initiatiefvoorstel wordt ingediend door een partij die niet heeft deelgenomen aan eerdere stadsgesprekken. Ze vraagt zich af wat er in mensen omgaat die de argumenten van de tegenstanders niet serieus willen nemen.

De volgende inspreker wil na een inleidende zin iemand anders laten inspreken. Dat is echter tegen de afspraken en beide ’insprekers’ stappen terug. Mw Da Cuba neemt de weggestuurde dame mee voor haar inspreekbeurt en besluit om gedurende drie minuten niets te zeggen. De andere dame plakt vervolgens haar mond af om te laten zien hoe het eruit ziet wanneer het recht om te spreken niet geldt.

Dhr. Paul Lassooij weegt voor en tegen af. Voor het handhaven van Coen zijn de zaken die dankzij Coen en de bewindvoerders van vroeger in Hoorn en ons land hebben verrijkt en van Hoorn een mooie stad maken. De tegenargumenten betreffen gebeurtenissen van 400 jaar geleden en emoties die daardoor nu nog opwellen zijn gevoelens die worden aangewakkerd. Hij wil het beeld laten staan.

De volgende spreker is dhr. Harry Westerink, die de daden van de vroegere VOC-bazen koloniale misdaden noemt en Coen was dus een misdadiger en die moet je dus niet vereren. Eer past degenen die slachtoffer waren en hun nazaten en ook degenen die deze misdaden bestrijden.

De raadsdiscussie

Menno Jas (Hart van Hoorn) verwijst naar de conclusie die in 2021 werd getrokken door het college om stadsgesprekken te houden over het standbeeld. Dat is nog steeds niet afgerond en daarom komt hij het met initiatiefvoorstel, waardoor duidelijkheid ontstaat over de status van het beeld. Hij is verbaasd over de afwijzing van het voorstel door het college.

Gesprek met Menno Jas (HvH) over initiatiefvoorstel stemmen over standbeeld J.P. Coen:

LUISTEREN NAAR HET INTERVIEW (4.45 min.) (https://www.hoorn-online.nl/interview/gesprek met Menno Jas over initiatiefvoorstel JP Coen.mp3)

Wouter de Vries (D66) licht het amendement toe waarin wordt voorgesteld het initiatiefvoorstel af te wijzen. Hij ziet het als het doorkruisen van afspraken over de stadsgesprekken hierover.

Gesprek met Wouter de Vries (D66) over amendement afwijzing initiatiefvoorstel standbeeld J.P. Coen:

LUISTEREN NAAR HET INTERVIEW (2.02 min.) (https://www.hoorn-online.nl/interview/gesprek met Wouter de Vries over JP Coen.mp3)

Mitchel Sluis (VVD) sluit zich aan bij het amendement en benadrukt ook dat het belangrijk is de stadgesprekken over Coen te houden.

Kees Maas (ChristenUnie) noemt het diepe verdriet dat er vroeger was door de slavenhandel en het uitmoorden van bevolking. Dat verdriet is er nog steeds en zal in stand gehouden worden door het laten staan van het beeld.

Arnica Gortzak (PvdA) noemt de raadsdiscussie van nu het gevolg van de besluiteloosheid van het college. Ze betreurt dat de noodzakelijke gesprekken over het onderwerp op deze manier wordt beïnvloed. Het is nodig het te hebben over inclusie, verbinding en begrip tijdens gesprekken waarin ook het beeld van Coen aan de orde komt. Wat haar fractie betreft kan het beeld worden geplaatst in een museumtuin, die ook toegankelijk is voor iedereen.

Roy Drommel (GroenLinks) noemt het feit dat het weghalen van het beeld in het verkiezingsprogramma staat, maar de fractie wil dit niet bewerkstelligen zonder de (stads)gesprekken hierover. Het standpunt kan daardoor veranderen.

Rob Brandhoff (CDA) noemt het indienen van een initiatiefvoorstel een mooi democratisch goed, maar het betreffende voorstel van Hart van Hoorn voldoet hier volgens hem niet aan.

Jeroen van der Veer (Sociaal Hoorn) ziet tot zijn ongenoegen dat de coalitiepartijen die het amendement indienen de andere fracties niet hebben uitgenodigd om mee te denken over het indienen ervan. Ook hij noemt dat het laten staan van het standbeeld in het verkiezingsprogramma staat, maar ook het standpunt van zijn fractie zou na een goed gesprek kunnen veranderen.

Roger Tonnaer (Fractie Tonnaer) wil dat het beeld zichtbaar blijft om de afschuwelijke daden duidelijk te maken. Hij ziet het amendement om het initiatiefvoorstel af te wijzen als een antidemocratische handeling.

Guido Breuker (ÉénHoorn) ziet de mogelijkheid om het beeld te laten staan, mits er een betere uitleg over de betekenis bij komt. De zorgvuldigheid van door het college voorgestelde proces moet niet doorbroken worden.

John Halsema (Hoorn Lokaal) wil de afspraak over de te voeren gesprekken vasthouden.

De stemming

Hoewel het college duidelijk heeft gemaakt in een voorstel hoe zij tegen het initiatiefvoorstel aankijkt wordt burgemeester Jan Nieuwenburg naar een verdere motovatie van het standpunt gevraagd. Hij herhaalt slechts dat het college gehoor geeft aan de opdracht het gesprek in de juiste volgorde te voeren. Hij sluit niet uit dat in die gesprekken de conclusie kan worden getrokken dat er een referendum moet worden gehouden.  Het amendement kreeg een meerderheid van stemmen, doordat alle coalitiepartijen voor waren. Het initiatiefvoorstel kreeg geen meerderheid. Alleen de fracties Hart van Hoorn, Fractie Tonnaer, PvdA en Sociaal Hoorn stemden voor. Dezelfde stemverhouding betrof het collegevoorstel om het initiatiefvoorstel af te wijzen.

Foto’s: Peter Ursem en Wally Ooms