Oostereiland met cultuur, woningen en misschien ook hostel

Het is mogelijk de bestaande gebouwen op Oostereiland te bestemmen voor een combinatie van wonen en cultuur. Daar is een markt voor. Dat blijkt uit het Haalbaarheidsonderzoek Oostereiland in opdracht van het college van B en W.  Het college stelt de raad daarom voor om een stedenbouwkundig programma van eisen te maken waarbij het Alkovengebouw wordt bestemd voor culturele of cultureel gerelateerde voorzieningen en in de overige gebouwen woningen komen. Voor het cellenblok wil het college nog de mogelijkheid van een hostel onderzoeken. In totaal is dan ruimte voor circa 25 woningen. Verder stellen B en W de raad voor bij het Oostereiland plaats te creëren voor zes riviercruiseschepen, de zogeheten witte vloot.
 
Wethouder Van Es liet vrijdagmiddag tijdens een toelichting weten optimistisch te zijn over de aankoop van het eiland. Er is zeer geregeld contact met de Dienst Domeinen en op het stadhuis verwacht men dat het Rijk het Oostereiland voor een symbolische prijs van bijvoorbeeld 1 euro van de hand wil doen. Er is veel achterstallig onderhoud en de huidige bestemming is nog steeds gevangenis. De plannen waar het College nu mee naar buiten komt, kunnen volgens de wethouder op veel draagvlak in de Hoornse samenleving rekenen.

Dit voorjaar stemde de gemeenteraad in met het voorstel van B en W om een haalbaarheidsonderzoek te laten doen naar de ontwikkelingsmogelijkheden van het Oostereiland volgens het historische scenario. Dit houdt in: restauratie en herbestemming van de bestaande gebouwen en een nieuw te bouwen paviljoen op het kop van het eiland. In april was er een themabijeenkomst voor de raad over de vraag waarop het haalbaarheidsonderzoek zich zou moeten richten. Daar tekende zich een meerderheid af voor een combinatie van cultuur en wonen. Uit het onderzoek blijkt dat daarvoor een markt is en dat het financieel mogelijk is. Voorwaarde is dan wel dat Hoorn aanspraak kan maken op een restauratiesubsidie van 3 miljoen euro. Zonder subsidie is sprake van een tekort van 3 tot 5 miljoen euro.

Andere varianten
In het haalbaarheidsonderzoek zijn ook andere combinaties onderzocht of varianten daarop. Een variant met overwegend een culturele bestemming is financieel niet verantwoord in te vullen, ook niet met een restauratiesubsidie, blijkt uit het onderzoek. Een toeristische/commerciële invulling levert wel financieel voordeel op. Dit komt omdat in deze variant er in het Alkovengebouw een hotel komt. Hiervoor is een gegadigde die er een viersterrenhotel wil vestigen.

Daarnaast zijn voor het haalbaarheidsonderzoek nog twee varianten onderzocht: een cultureel/commerciële variant en een toeristisch/culturele variant. Deze bieden de minste ruimte aan “wonen”. Het zijn geen varianten die financieel gunstig zijn.

Het haalbaarheidsonderzoek geeft ook aan dat de aanwezigheid van de witte vloot, de riviercruiseschepen, voor de culturele voorzieningen als een pluspunt wordt gezien en geen minpunt is voor het wonen. Uit ander onderzoek naar de mogelijkheid om de witte vloot naar Visserseiland te verplaatsen, blijkt dat hiervoor dure voorzieningen nodig zijn (golfbreker).
Verder staat in het haalbaarheidsonderzoek dat het bunkerschip nabij Oostereiland in zijn huidige vorm (vanwege de aanwezigheid van brandgevaarlijke stoffen) ongewenst is op een Oostereiland dat intensief wordt gebruikt.

Aankoop
B en W hebben op grond van het haalbaarheidsonderzoek het principebesluit genomen om het eiland te kopen van het rijk. De raad krijgt de gelegenheid wensen en bedenkingen te uiten. Daarna neemt het college een definitief besluit. De eigendomssituatie is ook van belang voor de restauratiesubsidie waarop de gemeente aanspraak wil maken. Die wordt namelijk toegekend aan de eigenaar.

Voorstel B en W
De gemeenteraad krijgt het volgende voorstel voorgelegd voor het stedenbouwkundig programma van eisen:

- in het Alkovengebouw 2.200 vierkante meter bestemmen voor culturele voorzieningen
- in het Alkovengebouw 1.100 vierkante meter bestemmen voor cultureel gerelateerde voorzieningen (commerciële bedrijven op het gebied van cultuur zoals ontwerpstudio’s, kunstgaleries etc.)
- in de kap van het Alkovengebouw ruimte reserveren voor vier appartementen
- voor het cellenblok de mogelijkheid van een hostel te onderzoeken en als dat niet haalbaar blijkt te zijn dit blok te bestemmen voor zes woningen
- de overige gebouwen te bestemmen voor 21 woningen
- aan het Oostereiland een afmeermogelijkheid te maken voor (maximaal) zes cruiseschepen
- verplaatsing van in ieder geval de brandgevaarlijke stoffen van het bestaande bunkerschip en het onderzoeken van de mogelijkheid op Oostereiland van een innamepunt voor vuilwater en een winkel voor scheepsbenodigdheden (huidige activiteiten bunkerschip)
- de mogelijkheid van een botterwerf verder onderzoeken
- in het bestemmingsplan ruimte reserveren voor een paviljoen van 800 tot 1.000 vierkante meter in drie lagen
- het eiland in drie fasen ontwikkelen, waarbij de restauratie en herbestemming van de bestaande gebouwen prioriteit heeft, de realisatie van een botterwerf de tweede fase betreft en een eventueel paviljoen de derde fase.
De gemeenteraad bespreekt het haalbaarheidsonderzoek op 28 augustus in commissieverband en op 11 september in de raadsvergadering.

De volledige tekst van het haalbaarheidsonderzoek en het raadsvoorstel is te vinden op: